a eredua
 

EUSKARA GELA EZAGUTZEN

ZER EGIN DUGU? Gure maskotarekin, Pintxa urtxintxarekin, euskaraz jolastu gara.

aurkibidea

1. Interesgunea

Gure ikasleek euskara gela ezagutzea nahi genuen.

 

2. Motibazioa (talde handian)

Gure maskota, Pintxa urtxintxa, gelan agertu da eta bere burua aurkeztu du:

Gelako haurrek euren izenak esan dituzte.

 

3. Aurrezagutzak aktibatzeko (talde handian)

3.1. Gaiarekiko aurrezagutzak

Txokoetara bisita

Maskotak ekarri dizkigun objektuak txoko bakoitzaren sarrera egiteko erabili ditugu. Txoko bakoitzean zer dagoen ikusi dugu, eta horren inguruan mintzatu eta jolastu gara.

1. oharra. Urtxintxak egunero objektu ezberdin bat edo batzuk ekarri dizkigu txoko ezberdinak antolatzeko, adibidez, margoak, arkatzak, paperak, plastilina... Eta bestetik, ipuin bat. “Hara! Non utziko ditugu Pintxa urtxintxak ekarri dizkigun opari hauek?”, “Margoak ekarri ditu; non jarriko ditugu?”, “Non utziko dugu ipuin hau?...”

2. 0harra. Txokoen aurkezpena ez dugu egun berean egin. Egun ezberdinak erabili ditugu, eta behin ezagutu dituztenean, txokoetara bueltatu gara berriro. Ondoren, txokoak nola zaindu behar ditugun eta nola kudeatuko ditugun ikasi dugu:

Gela txukun-txukun izan

Txoko bakoitzean aritu baino lehen, oso ongi behatu dugu: “–Begira, non daude ipuin txikiak? –Apal honetan. –Eta handiak? –Beste apal honetan”. Ipuina kontatu diegunean, ikasle bat aukeratu dugu eta ipuina bere lekuan uzteko eskatu diogu. “Oso ongi! Gela txukun-txukun izan behar dugu-eta!”

Nortzuk egongo gara txokoetan?

Gelakideak talde ezberdinetan banatu ditugu. Ikasleen argazkiak paperezko tren bagoietan itsatsi ditugu. Bagoietan artile zati bat jarri dugu, txokoetan eskegi ahal izateko. “Martuteneko trena” kanta erabili dugu talde bakoitza dagokion txokora joateko. Adib.: “–Tren urdina nire atzetik, triki-traka, triki-traka… –Zuek plastika txokoan egongo zarete”.

 

4. Zertarako egin

Maskotak egunero ekarritako materialak ezagutu eta ordenatzeko.

 

5. Informazioa

Egunero urtxintxak ekarritako gelako objektuen bidez eman da.

 

6. Edukiak garatzeko

urtxintxa

urtxintxa
urtxintxa

6.1. Txokoak

Ipuin txokoan: maskotak gelara eraman dituen euskarazko ipuinak kokatu ditugu, baita gelan landuko ditugun olerki, kanta, errimak... ere. Ipuin txokora joan garenean, dokumentua “Pintxa urtxintxa” izeneko kanta aurkitu dugu. Kanta abestu dugu eta Kantutegia-ren azalpena egin diegu:

KANTUTEGIA: artxibagailu batean proiektu ezberdinetan landuko ditugun kantak, olerkiak, errimak, aho korapiloak... gordeko ditugula azaldu diegu. Eredu ezberdinak erabili ahal dira: kantaren eta olerkiaren izenburua letra larriz, kantari edo olerkiari ongi egokitzen zaion irudia, kantaren edo olerkiaren transkribapena, izenburu eta irudiarekin... Kantak, olerkiak, aho korapiloak... ezberdintzeko, kode baten beharra izango dugu; haurrekin batera ezberdintzeko, zein kode erabil dezakegun adostu dugu: koloreen bidez, formen bidez (gometsak)...

Plastika txokoan: urtxintxari etxea egin diogu. “Nolakoa ote da urtxintxaren etxea?... ”. Haurren erantzunak aintzat hartuta, paper marroi luzean Pintxa urtxintxaren etxea marraztu dugu: basoa. Ondoren, haurrek zein koloretan dekoratu nahi zuten erabaki dute. Jarduera egin bitartean, plastika txokoan dagoen materiala aurkeztu dugu: margoak, errotulagailuak, arkatzak... eta zerekin margotu erabaki dugu.

6.2. Errutinak

Gelara sartu baino lehen: ikasleen gelatik euskara gelara joateko kanta abestu dugu, adib.: “Egun on, lagunok!” (moldatua)…

Gelan sartu ondoren:

Gure maskota agurtzen: audioaGure gela” kantaren doinua erabiliz, gure maskota agurtu dugu.

Gure gelan urtxintxa dago.
Gure gelan urtxintxa dago.
Pintxa urtxintxa da gure laguna.
Pintxa urtxintxa da gure laguna.

(“Gure gelan”, Ikastolen Elkartea)

Urtxintxak ura edan eta pixa egin nahi du: bi hatz erakusleekin elkarrizketa motza izan dugu. Irakasleak hatz batean urtxintxaren eraztuna zuen. Haurrek hasieran hatzekin errepikatu dute, eraztunik gabe.

Ura edateko errutina:

  • URTXINTXA (urtxintxaren eraztunak beste hatz erakusleari) Ane, Ane (irakaslearen izena), ura edan nahi dut...
  • IRAKASLEA (ahots zakarrez, hatz erakusleak urtxintxaren eraztunari) Ez, ez, ez, ez, orain ez!
  • URTXINTXA (urtxintxaren eraztunak beste hatz erakusleari) Ane, Ane, ura edan nahi dut...
  • IRAKASLEA (ahots zakarrez, hatz erakusleak urtxintxaren eraztunari) Ez, ez, ez, ez, orain ez!
  • URTXINTXA (urtxintxaren eraztunak beste hatz erakusleari) Ane, mesedez, ura edan nahi dut...
  • IRAKASLEA (ahots leunagoz) Beno... bai, joan komunera eta ura edan.
  • URTXINTXA (bi hatzekin, urtxintxaren eraztuna duen erakuslearekin eta hatz luzearekin ibiliko bagina bezala egin. “Glup, glup!” esaterakoan, bi hatzak saltoka arituko balira bezala mugitu) Ttipi-ttapa, ttipi-ttapa, glup, glup!

Pixa egiteko errutina:

  • URTXINTXA (urtxintxaren eraztunak beste hatz erakusleari) Ane, Ane (irakaslearen izena), pixa egin nahi dut...
  • IRAKASLEA (ahots zakarrez, hatz erakusleak urtxintxaren eraztunari) Ez, ez, ez, ez, orain ez!
  • URTXINTXA (urtxintxaren eraztunak beste hatz erakusleari) Ane, Ane, pixa egin nahi dut...
  • IRAKASLEA (ahots zakarrez, hatz erakusleak urtxintxaren eraztunari) Ez, ez, ez, ez, orain ez!
  • URTXINTXA (urtxintxaren eraztunak beste hatz erakusleari) Ane, mesedez, pixa egin nahi dut...
  • IRAKASLEA (ahots leunagoz) Beno... bai, joan komunera eta pixa egin
  • URTXINTXA (Bi hatzekin, urtxintxaren eraztuna duen erakuslearekin eta hatz luzearekin ibiliko bagina bezala egin. “Pizzz!” esaterakoan, hatz luzea beherantz erakutsi dugu, pixa egiten ariko bagina bezala) Ttipi-ttapa, ttipi-ttapa, pizzz!

Errutina, poliki-poliki, beraiek ekoizten hasi dira. Hasieran, komunera joateko gogoa izan dutenean, erdaraz eskatu digute. Oroitarazteko, elkarrizketa motzaren hasierako hitzekin hasi gara: “Ane, Ane...”

Urtxintxaren musuak: hasieran, irakasleak eta maskotak egin dugu errutina. Gero, eguneko arduradunak jarri du praktikan. “Kaixo! Pintxa urtxintxa naiz. Nor zara zu? (haur bakoitzari edo zenbait haurri galdetuz). Musu! Pa!”

Gela jasotzeko kanta: gela jasotzeko kanta erakutsi diegu, adib.: “Jasotzera”.

Gelatik ateratzeko: euskara gelatik ateratzeko kanta erakutsi diegu, adib.: “Martuteneko trena” (Kili eta Kolo, Ibaizabal).

Agurrak: Pirritx eta Porrotx pailazoek erabiltzen dituztenak, adib.: “Aio, Pelaio!”, “Ongi pasa, Mari Tomasa!”, “Agur, Ben-hur, eta jan jogurt!”…

6.3. Jolasteko (talde handian)

Urtxintxaren eraztuna: plastika txokoan urtxintxaren eraztuna margotu dugu (Internetetik ateratako urtxintxa baten iruditxoa). Hasieran, gelan errutinak ekoizteko, eta ondoren, etxera eramateko eta etxean jolasteko.

Musu eman: hasieran, irakasleak Pintxa urtxintxaren musuak eskatuko ditu:

Besarkada: musika entzun bitartean, haurrak, modu librean, gelan barna mugitu dira. Musika geratzean, haur bakoitzak inguruan duen haurren bat besarkatu behar izan du. Berriro musika jarri dugu, eta gelditzean aurretik besarkatu ez duten beste lagun bat besarkatu behar izan dute.

Nor zara zu?: korroan eserita jarri gara. Irakasleak bere izena esan du, doinu ezberdin batez: ozenki, suabe, azkar, poliki... Hurrengoak irakaslearen izena doinu berean errepikatu behar izan du, horrela gelako haur guztiek irakaslearen izena errepikatu arte. Irakaslearen ezkerrean zegoen haurraren txanda izan da, bere izena esan du eta gainerakook errepikatu egin dugu.

6.4. Kanta

Egun on, lagunok.

Egun on, lagunok,
zatozte nirekin.
Egun on, lagunok,
euskara egitera.

(Kantiruri, 2. kanta, moldatua)

 

7. Ikaskuntza egiaztatzen

Egunero, errutinen bidez behatzeko aukera dugu.

 

8. Ebaluazioa

8.1. Irakaslea: ebaluazio irizpideak

EUSKARA GELA EZAGUTZEN
Ikaslearen izena  
Behatu beharreko alderdiak
Hasieran
Garapenean
Lortuta
Oharrak

Agurtzeko esapideak erabiltzen saiatzen da.

       
Gelako maskotaren izena ezagutzen du.        
Taldeka agindu errazak betetzen ditu: "ekarri margoa, eseri aulkian..."        
Eguneroko errutinetan parte hartzen saiatzen da.        

8.2. Ikaslea: Sentimenduen taula

Haur bakoitzak proiektua baloratu du. Arbelean edo paper zuri handi batean, ikasle bakoitzak eta irakasleak beren laukia bete dute; ondoren, korroan komentatu dugu: “Gustatu zaizue?”, “Ez zaizue gustatu?”, “Zergatik?”, “Nola sentitu zarete?”... Jasotako datuak apuntatu egin ditugu, proiektuan egin beharreko aldaketak ikusteko.

SENTIMENDUEN TAULA

Pintxa urtxintxa
Txokoak
Urtxintxaren eraztuna
ONGI PASATU DUT
1. IKASLEA        
2. IKASLEA        
3. IKASLEA        
IRAKASLEA        

 

NOLA BETE

alai

  gustuko ez

 

 

Oharra. Jardueren balorazioa saio bakoitzaren bukaeran egitea komeni da. Proiektuaren azken saioan jarduera guztien ebaluazioa egingo bagenu, gehiegi luzatuko litzateke.

 

DOSIERREAN SARTU DUGUN INFORMAZIOA

Proiektu honetan ez dute dosierrik egin; horren ordez, Pintxa urtxintxaren eraztuntxoa eraman dute etxera.

Irudia

 

Nafarroako Gobernua / Egileak: Maider Ayerdi, Batirtze Foruria eta Rakel Santamaria / EIBZ