KONTALARIA.- Antzinako denboretan
gizonek ez zekiten Eguzkia zer zen, Eguzkirik ez zelako. Gau eta egunez
Lurra Ilargiak eta Izarrek baino ez zuten argiztatzen. Gizonek uste zuten
Izarrak hodeien atzean bizi ziren erraldoi batzuen begiak zirela. Ilargia,
aldiz, izarrik handiena eta Zeruko Nagusiaren begia zela iruditzen zitzaien.
Gainera, esan behar da antzinako denbora haietan gizonek ez zutela ez
arkurik, ez gezirik erabiltzen eta txoriak eta basapiztiak ez zirela gizonaren
beldur. Mila koloretako kakatuak eta papagaioak jolasean ibiltzen ziren
oihan zabalean; ahate beltzak igerian ibiltzen ziren ibai lasaietan eta
kanguruak gizonaren txaboletaraino iristen ziren saltoka. Inork ez zekien
zer zen beldurra. Hala eta guztiz ere, basapiztiak batzuetan eztabaidan
aritzen ziren elkarren artean. Behin batean kurriloa* eta emua*, txori
hanka luzeak biak, paseatzera irten ziren. Gauza jakina denez, emuaren
hankak, kurriloarenak bi halako dira eta kurriloa atzean geratzen zen,
noski.
KURRILOA.- Ez ibili hain azkar, lagun!
KONTALARIA.- Baina emuak ez zion erantzun. Egia esan, bere asmoa ez zen
azkar joatea, baina oso hanka luzeak zituen eta ezin zituen inola ere
gelditu. Kurriloa bene-benetan haserretu zen eta bere laguna iraintzen
hasi zen. Emuak ezin izan zuen hori jasan eta burua bueltaturik, sekulako
mokokada jo zion kurriloari. Kurriloak lasterka bizian ihes egin behar
izan zuen, baina ez zuen mokokada ahaztu. Emuaren habiara joan, haren
arrautza handietako bat hartu eta gorantz bota zuen bere indar guztiez.
Arrautza jira-biraka igo zen zeruraino eta han goian izar erraldoiek bildutako
hosto pilaren gainean erori zen. Hostoen kontra jo zuenean, arrautza lehertu
eta bere gorringo distiratsua hostoen artean zabaldu zen, sugar handi-handiak
sortuz. Basapiztiak eta gizonak ez zeuden ohituta halako distirak ikusten
eta ia-ia itsututa geratu ziren. Zeruko Nagusia ere bat-batean esnatu
zen su handi hura ikustean. Lurrera begiratu zuen eta poz-pozik jarri
zen: Eguzkiaren argitara Lurra askoz ederragoa zen.
ZERUKO NAGUSIA.- Benetan ikusgarria da Lurra! Horrelakoa izan behar du
beti!
KONTALARIA.- Eta Zeruko suari begira geratu zen. Suak egun osoa iraun
zuen, baina iluntzean agortzen hasi zen. Pixkanaka-pixkanaka, hodeien
artean ezkutatzen ziren sugar txiki batzuk besterik ez ziren geratzen.
Zeruko Nagusia beldurtu egin zen eta hauxe pentsatu zuen:
ZERUKO NAGUSIA.- Gauzak gaizki doaz, bada! Zerez piztuko dugu Zeruko
sua, sugar guztiak itzaltzen badira?
KONTALARIA.- Orduan sutara kontu handiz hurbildu, sugarretako bat hartu
eta hodei beltz baten barruan gorde zuen. Une hartan Lurrera gaua heldu
zen eta gizonak lotara joan ziren. Baina Zeruko Nagusia ez zen lo geratu.
ZERUKO NAGUSIA.- Hasi lanean!
KONTALARIA.- Eta bat-batean milaka izar distiratsu agertu ziren. Izar
haiek gau osoa hostoak biltzen pasatu zuten. Hosto piloa mendi baten tamainakoa
izan zenean, Zeruko Nagusiak sugarra gainera bota eta bere laguntzaileekin
batera putz egiten hasi zen. Poliki-poliki sugarra gorrituz joan zen eta
suak sekulako distira ederra hartu zuen. Gizonak esnatu eta esan zuten:
GIZONAK.- Begira, Zeruko Sua Lurra argitzen ari da berriro!
KONTALARIA.- Eta lanera joan ziren poz-pozik. Egun harez geroztik, Zeruko
Nagusia eta bertako langileak gauero-gauero lanean ibiltzen dira zeruan.
Beraiek dira hostoak bildu eta Eguzkiaren suari putz egiten diotenak.
Eta gizonek lo lasai eta lanera garaiz iristeko, Zeruko nagusiak oilarrari
agindu zion gizona egunsentia baino lehenago esnatzeko. Horregatik, goizero-goizero,
ekialdetik argia ikusi bezain laster, oilarra teilatu gainera igo, hegoak
astindu eta honela oihukatzen du:
OILARRA.- Kukurruku! Kukurruku! Esnatu denok, Eguzkia hemen baitugu!
KONTALARIA.- Eta gizonak poz-pozik jartzen dira, badakitelako Eguzkiak
bizia, argia eta beroa ematen dizkiela.
*Kurriloa: Grulla
*Emua: Emu (ostrukaren antzekoa) |