2016ak 366 egun izanen ditu, eta ez 365; hortaz, bisurtea izanen da.
Honatx Euskaltzaindiaren hiztegian bisurte hitzarekin egin duten sarrera:
bisurte iz. Ohikoek baino egun bat gehiago, otsailaren 29a, duen urtea. Bisurteetan bikoitz asko jaiotzen dira.
Euskara batuan zuzenak dira eskuinera eta eskuinetara zein ezkerrera eta ezkerretara formak.
Hona hemen Ereduzko Prosa Gaur corpusetik hartutako adibide batzuk:
Oharrak. Euskaltzaindiaren Hiztegi batuan ohar hauek datoz gai honen inguruan:
Zenbait hiztunek gidoi hitza erabiltzen dute marra edo marratxo esan nahi dutenean. Erabilera okerra da hori.
Euskaraz, gidoi hitzak hau esan nahi du: irratiko edo telebistako saio baten edo film baten akzio edo garapeneko elementuak (elkarrizketak, musika, planoak etab.) zehazturik azaltzen diren testua. Gaztelaniazko guión hitzaren ordaina da, alegia.
Euskaltzaindiaren Hiztegian zein Elhuyar hiztegian Heg. marka ezarri diote; hau da, hegoaldeko berbatzat hartu dute:
Okerrak: filma bat, filman, filmako, filma onena…
Zuzenak: film bat, filmean, filmeko, film onena...
Euskaltzaindiaren Euskaltzaindiaren Hiztegiaren arabera, film da hitza; hiztun askok *filma (-a itsatsiarekin, alegia) dela uste badute ere.
Hona hemen Internet sarean topatutako akats batzuk:
a) *Steven Spielberg zinema zuzendariaren filma bat da War Horse.
b) *Odriozolak eta Nagore Aranburuk batera egin dute lan filman.
c) * Zein bi aktore izan ziren Thelma eta Louis filmako protagonistak?
d) *Zazpi César sari irabazi zituen, tartean filma onena.
Honela behar dute zuzenak izateko:
a) Steven Spielberg zinema zuzendariaren film bat da War Horse.
b) Odriozolak eta Nagore Aranburuk batera egin dute lan filmean.
c) Zein bi aktore izan ziren Thelma eta Louis filmeko protagonistak?
d) Zazpi César sari irabazi zituen, besteak beste film onenarena.
Euskaltzaindiak *ehundaka hitza baztertu egin du euskara batutik, eta ehunka erabiltzeko adierazi du Hiztegi Batuan. Hona hemen, sarrera:
Itxura batera oso antzekoak badira ere, Euskaltzaindiaren Hiztegiaren arabera, esanahi ezberdina dute pauso eta pausu hitzek.
Pauso hitza urrats hitzaren sinonimoa da; eta pausu hitzak, berriz, atseden edo geldialdi esan nahi du. Euskaltzaindiaren Hiztegiko sarrerak:
1 iz. Heg. Urratsa. Zazpi pauso aurrera eta beste zazpi atzera. Pauso hotsa. Elkarrekin emanak makina bat pauso. Ez da aski Jainkoaren bidean sartu eta zenbait pauso on han ematea. Pausoak norabait zuzendu. Bi makila zahar esku banatan, pausorik ezin eginez. Ongi begiratzen du oina non jarri, lurretik altxatu baino lehen, pauso bakoitzaren ondoreak arretaz darabiltzala gogoan. || Pauso bizkorra eta zalua. Pausoa arindu, bizkortu, moteldu.
2 iz. Irud. Heg. Bertsolariak bertsoak jarri, moldiztegira eraman, inprimatu eta zabaldu; horiek izaten ziren egin behar ziren pausoak. Ordurako, atzerakorik ez duen pausoa emana zegoen.
iz. Atsedena, geldialdia. Ik. pausa. Baina ez zen ohetik higitu; pausu luze baten beharrean zen. Hemen, bada, hartzen dugu nekatuek pausua. Gizonak ez du pausurik hil ez dadin artean. Bila dezagun, beraz, bihotzaren pausua. Pausu gabe otoitz egizue. Igandeko pausuaren beharra. Hura da santuen sekulako pausua.
Okerrak: *Iruñeako, *Iruñeatik, *Iruñeara, *Iruñearantz, *Iruñearako.
Zuzenak: Iruñeko, Iruñetik, Iruñera, Iruñerantz, Iruñerako.
Honatx Internet sarean aurkitutako oker batzuk:
Beste modu honetan behar zuten zuzenak izateko:
Zuzenak: baikor, baiezko, ezkor, ezezko
Ikusi Hiztegi Batuan datozen bi sarrera hauek:
Hiztegi Batuan, Euskaltzaindiak dio jarrai izenondo gisa erabili nahi dugunean, jarraitu edo jarraiki erabiltzeko , eta ez *jarrai.
jarrai 2* [izond. gisa] e. jarraitu; jarraiki
Euskaltzaindiaren Hiztegian, berriz, hau diote:
jarrai2 [Oharra: Euskaltzaindiak, jarrai-k, izenondo gisa, euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, kasu horretan, jarraitu eta jarraiki erabiltzea gomendatzen du: hots, hezkuntza jarraia eta kidekoen ordez, hezkuntza jarraitua edo hezkuntza jarraikia erabiltzea].
Horren arabera, Internet sarean topaturiko hauek eta hauen parekoak ez dira zuzenak:
Honela, berriz, zuzenak lirateke:
Zuzenak: besotik heldu dio, lepotik heldu dizu, eskutik heldu zidan…