Balearen arrantza Ternua eta Kanada aldean

zuzeu.eus / 2023-10-29 / Joseaba Aurkenerena / 1191 hitz

Eta baleari jarraituz, Irlandatik eta Islandiatik urrunduz, euskal baleazaleak Groenlandiara iritsi ziren, eta hortik Ternua eta Kanada aldera. Noiz gertatu zen hori? Historialari batzuen arabera euskaldunak Ternuara 1375ean iritsi ziren eta sekretupean mantendu zuten hango lur eta itsasoetan lasai ederrean balearen eta bakailaoaren ustiaketan jarduteko. Lur haiek aipatzen zituztenean Uharte Mamuak edo Uharte Sekretuak deitzen zieten, beste inolako zehazkizunik eman gabe. Beste historialari batzuek diotenez 1412an iritsi ziren baleazale baionarrak lehen aldiz Ternua aldera. Bada teoria bat erraiten duena euskaldunak izan zirela lur haietan ziren bikingoen azken koloniak birrindu zituztenak.

Arg: Rudolf Kirchner
Jarraitu irakurtzen

Argazkietako txuri salbatzaileak

Amaia Rojo / 2021-05-21 / 547 hitz

Ceuta eta Melilla, Gaza edo Saharatik jasotzen ditugun argazki eta bideoak beti berdinak dira. Erreportajeak gauza bat dio, asko idatzi eta teorizatzen da, konfliktoa zertan datzan eta giza eskubideak nola urratzen diren azaltzen da ere. Baina gero argazkia beti berdina da.

Jarraitu irakurtzen

Piarres Luro euskal gautxo handia

Joseba Aurkenerena / 2021-04-18 / 844 hitz

XVI. mendetik aitzina aunitz  izan ziren Ameriketara, etorkizun hobe baten bila, joan ziren euskaldunak, baina gehien-gehienak XIX. mendean joan ziren. Azken horietako bat Piarres Luro lapurtarra daukagu, Ameriketan Pedro Luro izenaz ezaguna egin zena.

Jarraitu irakurtzen

Maddi Etxeberria: “Kontua da jendeak benetan uste duela bere ondoko mendien larreko behi horien haragia jaten duela”

Amaia Rojo / 2021-03-26 / 372 hitz

Maddi Etxeberria (1998) andoaindarrarekin izandako solasaldia dakarkizut hemen. Giza nutrizio eta dietetika ikasi eta hilabeteetara beganoa egin zen. Beganoegin blog eta Instagram kontuan nutrizio eta beganismoari buruzko dibulgazio lana eta errezetak partekatzen ditu. Berarekin kontu hauek eta gehiago sakontzeko aukera izan dugu.

Jarraitu irakurtzen

Margot Duhalde, zeruetako bideetatik barna

Joseba Aurkenerena / 2020-04-26 / 683 hitz

Ainitz izan ziren XVI. mendetik XX. mendeko erdialdera arte, itsaso zabala zeharkatu eta Ameriketarako bideari ekin zioten euskaldunak. Gehien-gehienak haien egoera ekonomikoa hobetu nahian abiatu ziren kontinente berrirantz, baina izan ziren ainitz ere, arrazoi politikoengatik abiatu behar izan zutenak; Frantziako Iraultza eta ondorengo zapalketa, karlistadak, bi gerla handiak, 1936ko guda, frankismoaren zapaltze sistematikoa… izan ziren, besteak beste, euskaldun ugari Ameriketara haizatu zituzten kalapitak. Hala eta guztiz ere, gehienetan miseriatik atera beharra izan zen emigrazio handi honen egiazko hauspoa. Milaka joan ziren eta milioiak dira gaur amerikar diasporan euskaldunen ondorengotzat haien burua jotzen dutenak. Horietako bat genuen Margot Duhalde, Luhusotik artzain eta laborari gisa joandako mutil baten biloba edo arralaba.

Jarraitu irakurtzen

Manex Lafitte kortsarioa, Baratariako errege

Joseba Aurkenerena / 2020-04-19 / 1162 hitz

XVIII. mendeko kortsario hau biziki ospetsua izan zen bere garaian, bai itsasgizon lapurtarren artean eta baita Ameriketan ere. Ainitzetan pirata gisa aritu bazen ere, gehienetan kortso patenteak ematen zion babesarekin aritu zen. Itsas-lapurreriaz aritzeaz gain, Manex eta Piarres anaia esklabo-trafikoan, kontrabandoan eta merkataritzan ere ibili ziren, alor guztietatik irabazpide ederrak eginez. Lehena izan da, batez ere, historiara pasatu dena eta bigarrena, anaiaren itzalpean gelditu dena.

Jarraitu irakurtzen

Zergatik ospatzen da martxoaren 8an emakume langileen nazioarteko eguna?

Ane Miren Etxaniz / 2020-03-06 / 316 hitz

Emakume langilearen nazioarteko eguna da gaur, martxoaren 8a. Gaurko egunez, emakume eta gizonezkoen berdintasunaz gain, jendarte eredu parekide baten aldarrikapena egiten da. Egin dezagun atzera baina, eta ikusi zergatik ospatzen den gaurko egunez eta zeren omenetan.

Jarraitu irakurtzen