1. Oro har, industria farmazeutikoak ezin du, inola ere, gaixotasunetan ikertu inbertsioaren parte handi bat berreskuratu gabe. Baina zer zenbateko inbertitzen du industria farmazeutikoak medikamentu berrien ikerkuntzan? Normalean, industriak etekinen % 15-19 baliatzen du ikerketa-alorrean; bestalde, inbertsio handiena produktuen marketinean egiten du. Horren erakusgarri, 10 enpresa farmazeutiko multinazional handienen salmentetatik jasotako datuak ditugu. Azken urteetan, salmentekin lortutako etekinak (% 17) handiagoak izan ziren ikerketan eta garapenean egindako gastua baino (% 14); merkaturatzeko eta marketineko kostuak, bestalde, askoz altuagoak izan ziren (% 35). Datu horietatik zera ondorioztatzen da: ikerketa eta garapeneko kostuak enpresa farmazeutikoen aurrekontuen parte txiki bat baino ez dira merkaturatzean eta administrazioan erabiltzen denaren aldean.

Elhuyar aldizkaria, 302. zenb. Moldatua.

2. Medikuntza ofizialak -dei diezaiogun hala erosotasunaren mesedetan- arriskua dagoela onartzen du, baina ez aurkakoek salatzen duten bezain handia. Jose Maria Bayasek poliomielitisaren adibidea ipini digu berriz: txertoa hartzen duten bi milioitik pertsona bakar batek izaten du paralisia, baina arrisku hori hartuta urtean 400.000 kasu izatetik 1.000 izatera pasatu gara. “Bestalde –gaineratu du AEVko presidenteak–, ordaindu beharreko zerga hori ez da hain garestia, kontuan izanda txertoaren erruz gaixotu den ume horrek askoz aukera handiagoak edukiko zituela poliomielitisaz kutsatzeko txertoa hartu gabe, txertoa hartuta baino”. Arazoa da, Bayasen ustez, normalean ez dugula piramidearen oinarria ikusten, alegia txertoei esker hiltzen ez diren milioika pertsonek osatzen dutena, eta, aldiz, asko erreparatzen diogula piramidearen erpinari. Erpin horretan daude txertoei leporatzen zaizkien efektu kaltegarriak, “batzuetan, arrazoiz, eta besteetan, arrazoirik gabe”, nabarmendu du Bayasek.

Argia aldizkaria, 2.220. zenb. Moldatua.

3. Jakina da farmako asko ez direla eraginkorrak populazioaren parte batean, eta horixe da gaur egun medikuntzan dagoen erronketako bat. Farmako horiek eragingo ez dieten pazienteei ematea kaltegarria da (albo-ondorioak ekarriko dituztelako), eta alferrikakoa, efektuaren zein ikuspuntu ekonomikoaren aldetik. Farmakogenetikaren helburu nagusia norbanako bakoitzaren tratamendua optimizatzea da, eta terapia pertsonalizatu eraginkorra eta segurua lortzea; horretarako, pertsona bakoitzaren genetikak farmakoen erantzunean duen eragina zehaztu behar du. Jakintza horrek eguneroko praktika klinikoan farmakoak errezetatzeko modua alda dezake. Farmakogenetikaren bidez, tratamendu baten aurrean erantzungo duten gaixoen eta haien dosi egokienaren aurretiko aukeraketa egin daiteke. Hala, botiken alferrikako erabilera eta albo-ondorioak saihets daitezke.

Elhuyar aldizkaria, 301. zenb. Moldatua.