Galdera

Batzuetan alkatesa hitza erabili izan dudan arren, orain zalantza sortu zait. Hiztegi batuan ez da agertzen eta Elhuyarren alkate (andrea) agertzen da.

Nire zalantza hauxe da: emakume bati buruz ari garenean nahikoa da “alkate” hitza erabiltzea ala “alkate andrea” erabili behar da?

Mila esker,

Erantzuna

Hitz jakin batzuetan izan ezik, euskaraz tradizioz ez da generorik bereizten; “alkate” hitzean ere ez, berdin-berdin balio du gizonarendako zein emakumearendako.

Egia da azken aldian “alkatesa” hitza erabili izan dela alkate emakumezkoa izendatzeko, baina ez da ontzat ematen. Erdararen kalkotzat hartzen da eta Euskaltzaindikoek ez dute Hiztegi Batuan sartu (gainerako hiztegietan ere ez dute jaso). Berdin gertatzen da “aktoresa” hitzarekin, “aktore” dugu bi sexuetarako.

Zuk diozun moduan, berariaz adierazi nahi badugu alkatea emakumea dela, “alkate andrea” sintagma erabili beharko dugu. Baina kasu jakinen batean izango da hori, zeren eta “alkate” hitzari beste edozein kargu edota lanbideri ematen diogun trataera bera emango diogu: zuzendari, epaimahaiburu, idazkari, sendagile…

Gutunen hasierako agurretan arruntak dira generoa bereizten duten formulak:

•   Alkate jauna: edo Alkate andrea:

•   Alkate jauna/andrea:

•   Alkate jaun hori: edo Alkate andre hori: