Propp-en funtzioak I
Vladimir Propp-ek ipuin guztietan elementu iraunkor batzuk beti errepikatzen direla aurkitu zuen eta hauei funtzio deitu zien. Funtzio horiek kopuru zehatza zutela ikusi zuen, 31 hain zuzen ere. Ipuin guztietan denak batera azaltzen ez badira ere, beti ageri dira ordena berean.
Hauek guztiak lantzeko bi ariketa proposatzen ditugu: alde batetik, Juan Manuel Etxebarriaren "Balzolako gizon-sugea" izeneko ipuinean funtzio hauek identifikatzea eta, bestetik, irakasleak ikasleei lauzpabost papertxo (funtzio) ematea eta horiekin ipuin bat sortzea.
Adibidez:
1. Debekua hautsi
2. Okerkeria edo falta zuzendu
3. Heroia itzuli egiten da
4. Heroia inork jakin gabe heltzen da
5. Heroiak bete egiten du lan zaila
Proppen funtzioen zerrenda laburtua:
0. Hasierako egoeraren deskripzioa
1. Familiakoren bat urrundu (edo hil, kasurik txarrenean)
2. Protagonistari egiten zaion debekua
3. Debekua hautsi
4. Erasotzaileak biktimari buruzko berriak bilatzen ditu
5. Erasotzaileak lortzen ditu biktimari buruzko berriak
6. Erasotzailea biktima engainatzen ahalegintzen da
7. Biktima gaizkile egiten da bere gurariaren kontra
8. Erasotzaileak okerkeria egiten du. Zer edo zeren falta igartzen da
9. Falta denaren edo okerkeriaren berria zabaltzen da eta heroiarenganaino heltzen da
10. Heroi bilatzaileak erasotzaileraren aurkako ekintzari hasiera ematen dio
11. Heroia bila irteten da: bilatzaileak helburu hori dauka; biktimak ez dauka helburu zehatzik
12. Heroiak emaile bat aurkitzen du eta honek proba bat egiten dio
13. Heroiaren erantzuna probari
14. Heroiak gauza hartu edo kendu egiten dio emaileari
15. Heroia bila dabilen gauza dagoen lekura doa
16. Heroia eta erasotzailearen arteko borroka
17. Heroiak marka bat hartzen du
18. Erasotzailea gainditu egiten du. Garaipena
19. Okerkeria edo falta zuzendu
20. Heroia itzuli egiten da
21. Heroiak laguntzaile magikoaren laguntza hartzen du
22. Heroiari jarraitu egiten diote erasotzaileak eta haren kideek
23. Heroia inork jakin gabe heltzen da
24. Sasi heroi batek asmo ilunak aldarrikatzen ditu
25. Heroiari lan gaitza agintzen zaio
26. Heroiak lan zaila bete egiten du
27. Heroia legez onartzen dute
28. Sasi heroiaren nortasuna argitzen da
29. Heroiak bere itxura eta ingurua antzaldatzen ditu
30. Zigorra heroi faltsuari
31. Heroiaren ezkontza eta beste sari batzuk
........................
Bibliografia
CALLEJA, Seve eta IRUSTA, Antton. Ipuinen tailerra. Labayru ikastegia
ETXEBARRIA, Jose Manuel. “Balzolako gizon-sugea” in Gabonetako ipuinak. Ibaizabal. Adibidea: 79-83 orrialdeetan
--->>>
<<<---
