Azkenaldian “ahal izan” egituraren erabilera geroz eta jende gehiagoren ahotan dabilela sumatzen dut, eta beste erabilerak alboratzen ari direlakoan nago. Esaterako, “egin dezaket”, “ekarri dezakezu”, “egin dezakegu” formen ordez, “egin ahal dut” , “ekarri ahal duzu”, “egin ahal dugu” entzuten ditut. Egokiak al dira? Jatorra al da erabilera hori?
Ongi deklinatu ahal izateko, jakin nahiko nuke Ziordia herri-izenaren amaierako “a” hori artikulua den ala ez. Eskerrik asko.
Nola esan behar da euskaraz “jugar a papás y mamás”? “Amatan jolastu”, “Ametan jolastu”, “Amatara jolastu”, “Ametara jolastu”, Aita eta amatan jolastu”, “Aita eta ametan jolastu”, “Aita eta amatara jolastu”, “Aita eta ametara jolastu”… Esateko modu hauek egokiak dira? Besterik bada?
Nola esan behar da, “ziurtasuna irabaziz joan da” ala “ziurtasuna irabazten joan da”?
Testu batean “nora iritsi behar dugu?” esaldia erabili dut eta zuzenketa egin didate “nora iritsi behar gara” dela esanez. Zein da forma egokia? Badakit “iritsi naiz” esan behar dela, iritsi nor formakoa delako, baina tartean “behar” sartzen denean, zer gertatzen da?
Egokia al da gaztelaniaz “viaje de bodas” edota “luna de miel” itzultzeko eztei-bidaia esatea? Ikusi dut hainbat hiztegitan onartzen dela, baina agian egokiagoa da “ezkonbidaia”.
“Ez dut zertan egin” esapidearen inguruan zalantza handiak ditut. Nire ustez esapide hori okerra da eta euskaraz hori adierazteko modu egokiak honakoak dira:
– Ez dut egin beharrik.
– Ez dut zertan egin behar.
Jakin badakit, edo hala uste dut behintzat, Euskaltzaindiak esan duela “Ez dut zertan egin” esapidea dela zuzena eta hori erabili behar dela. Maiz ahalegindu naiz arau hori aurkitzen Euskaltzaindiaren arauen artean, baina ez dut inoiz topatu. Euskaltzaindiak horren inguruan ematen dituen azalpen eta argudioak irakurri nahiko nituzke, arau horren zergatia ulertzen saiatzeko.
Bidaliko zenidate, mesedez, arau horren esteka edo araua aurkitzeko argibiderik?
Zer desberdintasun dago “dena” eta “guztia” hitzen artean? Noiz erabili behar da bata eta noiz bestea?
Zein erabili behar dugu testu idatzietan, “Otsagabia” ala “Otsagi”? Ahozkoan “Otsagi” erabil daiteke?