Galdera:
Zenbait aditzekin zalantza sortzen zait aditz laguntzailea hautatzeko garaian. Adibidez bi kasu hauetan:
–entzuten didazu edo entzuten nauzu da zuzena?
–deituko didazu edo deituko nauzu da zuzena?
Argituko didazue bi laguntzaileetako zein den zuzena? Milesker!!
Erantzuna:
Bai deitu bai entzun aditzak NOR-NORK motako laguntzailearekin edo NOR-NORI-NORK motako laguntzailearekin joka daitezke. Bi erregimenak dira zuzenak. Oro har, NOR-NORK laguntzailearekin Iparraldeko hiztunek jokatu ohi dituzte: “Ane deitu dut” eta “Entzun nazazu, mesedez” esate baterako. Hegoaldeko hiztunek, berriz, NOR-NORI-NORK motako laguntzailearekin jokatu ohi dituzte: “Aneri deitu diot” eta “Entzun iezadazu, mesedez“.
Bi jokabideak zuzenak izan arren, ez da komeni testu berean biak nahastea. Hau da, jokabide bat hautatu eta hari jarraitzea gomendatzen da.
deitu eta entzun aditzez gain, honako beste hauek ere euskalkien araberako erregimen bikoitza dute zilegi: lagundu, abisatu, bakean utzi, ohartarazi, sinetsi. Beraz, zuzenak dira hauek guztiak: “Etxeraino lagundu ninduen/zidan“, “Abisatu zaitut/dizut“, “Bakean utzi nau/zidan“, “Berak ohartarazi gaitu/digu, gu ez gara konturatu“, “Ez zaitut/dizut sinesten“…
Halaxe ageri da Euskaltzaindiaren Euskara Batuaren Eskuliburuan, lagundu kontsultatuta.