1. saioa / | 2. saioa / | 3. saioa / | 4. saioa / | 5. saioa | |
Araugintza I | |||||
Aditzoinen forma
28. araua (147. or.) |
Aditzoinak erabili behar direnean, nola jokatu behar den erraten du Euskaltzaindiak:
a) | Normalean aditzoina eta partizipioa bereizi egiten dira: ikasi (partiz.) / ikas (adoin.), bildu (partiz.) / bil (adoin.)...
|
b) | Hala ere, aditza beste kategoria batetik datorrenean (gizon / gizondu, ilun / ilundu, ur / urtu...) –tu atzizkia ere erabil daiteke aditzoinean (hots, ur eta urtu biak har daitezke aditzointzat).
|
c) | Aditzoinen forma afrikatua denean, ezinbestean eutsi behar zaio forma afrikatuari:
|
d) | Aditzoin bukaerak “-i” amaiera berezkoa duenean (jalgi, iraungi, ebaki, jaiki, iguriki...), “-i” hori ez da galduko:
Amaierako “-i” hori berezkoa ez duenean, ordea, bestela jokatuko da. Hots, galdu eginen da “-i” hori. Hala nola:
Salbuespenak dira: “itxi”, “eutsi” eta “iritzi” aditzak. “Itxi” aditzak eutsi egin behar dio amaierako “-i” horri. “Eutsi” eta “iritzi” aditzak bietara erabil daitezke. Hona hemen adibideak:
|
e) | Ondoko kasu hauetan bakarrik onartzen da “-t” aditzoinaren amaieran:
|
f) | Gainerakoetan “-t” gabe idatziko da: urrun edo urrundu (baina ez *urrunt), lagun nahiz lagundu (baina ez *lagunt), neur, ezkon, etab. |
Aditz perifrastikoetako adizki nagusiaren formaz | |
AGINTERA (I) | |
AGINTERA (II) | |
AHALERA | |
SUBJUNTIBOA |
|