Nola ligatu modu osasuntsuan?
Erantzun
Kategoriaren artxiboa: 1-2 minutu
Eskale bati Aitzinan
#jotakedadak
Eskale bati Aitzinan
Lore sorta bat erosi, nere
kuttuna nere laztana
Eskale bati Aitzinan
Nola etzenituen nahi, nere
kuttuna nere laztana
Hantxe geratu ziran
Ta hantxe geratu ziran, nere
kuttuna nere laztana
Eskale bati Aitzinan
Hitzak: Flako
Melodia: Y se me murió en Olite
Adimen artifizialez sortutako irudi batek argazkilaritzako lehiaketa ospetsu bat irabazi du
Polemika berri bat piztu da Estatu Batuetan adimen artifizialarekin sortutako irudi batekin. Izan ere, honek argazkilaritza lehiaketa ospetsu bat irabazi du, epaileak engainatuz.
Mugimendu ekologistaren historia
EHUko kultura zientifikoko katedra / 2020-12-28 / 00:01:42
1962. urtean Rachel Carson itsas biologoak New Yorker aldizkarian DDTak eragiten zituen ondorioen berri emanez argitaratu zuen artikulu-sorta bat. DDTa intsektizida gisa erabiltzen zen eta labore-eremu handiak fumigatzen ziren, inolako kontrolik gabe. Rachel Carsonek DDTaren bidea miatu zuen elikadura-katean, eta frogatu zuen, pilatu ahala, espezie askoren genetika aldatzen zuela. Artikuluak “Udaberri isila” liburuan bildu zituen gerora. “Udaberri isila” lanak lagundu zuen giza espezieak munduan hartzen duen lekua definitzen eta ideia iraultzaile bat erdigunera ekartzen: gizakia ez dela planetaren jabea, maizter hutsa baizik.
Super Glue itsasgarriaren historia
EHUko Kultura Zientifikoko katedra / 2020-11-29 / 00:01:34
Joan den mendeko 40ko hamarkadaren hasieran, Harry Wesley Coover kimikariak Super Gluea aurkitu zuen istripuz. Bigarren Mundu Gerra zen, eta Cooverrek eta haren taldeak Kodak enpresan lan egiten zuten, su-armen bisoreetarako plastiko garden bat garatzen. Akrilatoekin esperimentatzen ari zen, itsasgarri oso itsaskorra (zianoakrilatoa) aurkitu zuenean. Alde batera utzi zuten aurkikuntza, harik eta 1951n Cooverren taldean zebilen Fred Joyner ikertzaileak konposatu bera erabili zuen arte. Hegazkin-kabinetarako tenperaturarekiko erresistentea zen estaldura bat bilatzen ari zirela, ikertzaileak errefraktometroaren bi lentetan zabaldu zuen itsasgarria, errefrakzio-indizea neurtzeko. Kontua da lenteak ez zirela askatzen, elkarri itsatsita mantentzen ziren eta produktu hark irtenbide komertziala izan zezakeela pentsatu zuen.
Uri Gellerren historia
EHUko Kultura Zientifikoko katedra / 2020-11-09 / 00:01:34
Badira gauza harrigarriak egiteko gai diren pertsonak. Horien artean daude, adibidez, eliteko kirolariak, gainerakoentzat ezinezkoak diren balentriak egiteko gai direnak. Baina, itxuraz ezinezkoak diren eta gure ulermenetik ihes egiten duten gauzak egiten dituzten beste batzuekin ere topo egiten dugu.
Horietako bat Uri Geller ilusionista da. Duela hamarkada batzuk ospetsu egin zen koilarak bere buruaren ustezko ahalmenarekin okertzen zituelako. Bai, Uri hainbat telebista saioetan agertu zen koilaren ikuskizunarekin. Baina… ba ote zuen koilarak okertzeko botere mentalik?
“Zientziaren historia” ataleko bideoek gure historia zientifiko eta teknologikoaren gertaerak aurkezten dizkigute labur-labur. Bideoak UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak eginak daude eta zientzia jorratzen duen Órbita Laika (@orbitalaika_tve) telebista-programan eman dira gaztelaniaz.
Kininaren historia
EHUko Kultura Zientifikoko Katedra / 2020-11-01 / 00:01:55
Malaria gaixotasun infekziosoa da, eta mendetan gaixotasun beldurgarri eta suntsitzaileenetako bat izan da. Italieratik datorkio izena, eta honela osatuta dago: “txarra” eta “aria”, hau da, “aire txarra”. Plasmodium generoko protozooek eragiten dute gaixotasun hori. Protozoo horiek odoleko globulu gorriak infektatzen dituzte, eta Anopheles generoko eltxo espezie batzuek infektatutako emeen ziztadek transmititzen dituzte. Malariaren sendabidea kininaren eskutik iritsi zen, eta badakigu globulu gorrien barruan Plasmodiuma suntsitzen duela, nahiz eta oraindik ez dakigun mekanismo zehatza.
Koronabirusa9: sukarra adierazle
Elhuyar Fundazioa / 2020-04-08 / 00:01:40
Sukarra da, arnasa hartzearekin eta eztularekin batera sintomarik adierazgarriena COVID-19an. Baina zenbateraino da adierazgarria sukarra?
Koronabirusa8: tratamenduak proban
Elhuyar Fundazioa / 2020-04-08 / 00:01:33
Birusei aurre egiteko antibiralak erabiltzen dira. Beste birus batzuen aurrean erabilitako botikekin egiten ari dira proba-klinikoak mundu osoan, zerotik hastea baino errazagoa baita lehendik probatutako botikekin saiakerak egitea.
Koronabirusa7: birusaren mutazioak
Elhuyar Fundazioa /2020-04-07 / 00:01:40
Birusek mutatu egiten dute, eta hor dago aurre egiteko zailtasunetako bat. Gripearen aldean, koronabirusek gutxiago mutatzen dute, baita COVID-19ak ere, baina beste birus batzuek baino gehiago.