Azalpena
Iluntasunean edo argi falta dagoenean, erraza da akatsak ezkutatzea edo ez antzematea.
Aldaerak
Gauez katu guztiak arreak/nabarrak
Gaubean katu guztiek dire baltzak
Gaua sartua, dena nahastua
Beste hizkuntza batzuetan
gazt. De noche, todos los gatos son pardos
fr. La nuit, tous les chats sont gris
en. All cats are grey in the dark
gal. De noite todos os gatos son pardos
Testuinguruan
- Arrieta, Y.: Iraungitze datak, in Ikasbil:
Delako emakume psikologoak, ordea, fenomenoaren ezaugarri bat azpimarratzen du. Hau da, itxura denez, egungo bikote harremanetan entrega gutxiago omen dago, eta, hain zuzen, bihotz emate-ez horren ondorioz sortzen dira, gero, delako krisialdi eta iraungitze datok.
Ez dakit ba, ez dakit. Nik bakarrik dakit ondokoa kafesnea zurrustaka edaten, puzkerrak edonon botatzen, atzamarrak sudurrean sartzen, orraztu gabe txandal zulatuaz pasilloak zeharkatzen, arropa zikina aulki gainean pilatzen hasten denean, iraungitze data horren ondorioak nabaritzen dituzula zuk, eta, orduan, argia amatatzen duzula, gauez katu guztiak beltzak direla gogoratuz.
- Argine: Indarkeria matxista denon ardura da, in Hezkidetzan Esku Hartzen talde-bloga:
Kontuz! Ez ibili bakarrik gauean. “gauez katu guztiak beltzak” Ez konfiatu!. Pixa egitera bazoaz, norbaitekin joan. Itzuli etxera taldeka, besteekin batera: hartu taxia, ez itzuli etxera oinez bakarrik! Begiratu, norbait zure atzetik doan…
Hauek dira alabari (bai, aitortzen dut) ematen dizkiodan mezuak. Niri, gurasoek ematen zizkidaten antzekoak. Gure alabak babestu nahi ditugu “mundua gizonen mundua baita eta zu beraien munduan sartzen bazara arriskua hartzen duzu”.. hau pena ezta? Gure alabei BELDURRA transmititzen diegu, nahi gabe, konturatu gabe… gure maitasun osoz!
- Guareschi, G.: Beldurra oraindik, in Armiarma:
Hala zen. Inork ez zuen ikusi nork bota zuen tiroa taldeko hogeitabost gizonetatik. Pizzi lurrera erori zenean, denak kamioira igo eta hitzik atera gabe sakabanatu ziren gero, eta kontu hartaz ez zuten gehiago hitz egin.
Pepponek begietara begiratu zion Zakarrari.
—Nor izan ote zen? —esan zuen.
—Batek jakin! Heu, beharbada!
—Ni? —Pepponek oihuka—. Nola, ez banuen armarik ere?
—Bakarrik sartu hintzen Pizziren etxera. Inork ez zian ikusi zer egin huen han barruan.
—Baina, leihotik bota ziaten tiroa. Norbaitek jakingo dik nor zegoen leiho ondoan!
—Gauez katu guztiak beltz: zerbait ikusi zuenak ere ez zian ezer ikusi. Pertsona batek bakarrik ikusi zian tiroa bota zuenaren aurpegia: umetxoak. Bestela, etxekoek ez ziaten esango ohean zegoenik. Eta umeak badaki, On Camillok ere bai. Benetan jakingo ez balu, ez zian esango eta egingo esan eta egin duena.
—Madarikatua hona ekarri zuena! —oihu egin zuen Pepponek.
Iturriak
