Hobe da ezer, ezer ez baino

Utzi erantzuna

Azalpena

Hobea izango omen den zerbaiten esperoan, daukatena uzten dutenei esateko.

Aldaerak

Hobe ezer, ezer ez baino

Aireko txoriarentzat eskukoa ez utz


Photo by Aziz Acharki on Unsplash

Beste hizkuntza batzuetan

gazt. Más vale pájaro en mano que ciento volando

fr. Mieux vaut moineau en cage que poule d’eau qui nage

en. A bird in the hand is worth two in the bush

kat. Més val un ocell a/en la mà que cent volan

gal. Vale máis paxaro na man que cento voando

Testuinguruan

  • Hizkuntzen irakaskuntza ingurune kulturanitzetan: Aurrez aurreko 1. saioa, in Ilusionismo Social (2018-II-1):

Ezin bazara 16:30etarako iritsi, edo lehenxeago amaitu behar baduzu, edo soilik saioetako batera etor bazaitezke, ez dago arazorik. Hobe da ezer, ezer ez baino!  Saio hauek elkar ezagutzeko oso baliagarriak dira, batez ere online lana erosoagoa eta dinamikoagoa izateko. Hala ere, ezin bazara etorri, ez kezkatu; aurrez aurreko saioak ez dira derrigorrezkoak ikastaroa gainditzeko (baina bai oso gomendagarriak ikastaroaren dinamikak ulertzeko).

Iturriak

Ilusionismo Social

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave

Adarra jo

Utzi erantzuna

Azalpena

Norbaiti burla egin edo ziria sartu. Iseka egin, trufatu.

Aldaerak

Harpa jo

Azak jo

Bertsoa jo

Tronpa jo


Photo by Blake Weyland on Unsplash

Beste hizkuntza batzuetan

gazt. Tomar el pelo

fr. Faire la barbe

Testuinguruan

  • Egaña, Andoni: Adarra jo, in Berria (2021-II-19):

Munduan ibiltzeko jarrerarik galgarriena dela uste dut. «Niri ez didate adarrik joko» goiburutzat hartuta ibiltzen da zenbait bizitzan. Ezagutuko dituzue inguruan «niri ez didate adarrik joko»-ren batzuk. Eskarmentudun pertsonak izaten dira, txarrak jasandakoak askotan. Une batetik aurrera krak! egin eta «niri ez didate adarrik joko»-ren aldera igaro direnak.

Berekoitzat hartuko dituzu hasieran; xelebretzat akaso; bereari baino begiratzen ez dioten gutiziatsutzat. Baina ez dira hori —hori soilik ez, behintzat—, «niri ez didate adarrik joko»-tarrak. Minetik datoz, eta gai dira berriz min ez hartzeagatik besteri min emateko. Pandemia garaiotan, lehenez gainera, nabarmendu egin dira. Tabernariak esertzeko eskatu diola? Ez doa beretzat. Beti zutik hartu izan du txikitoa berak. Berari «ez diote adarrik joko». Azkenean, xextra. Udaltzainak musukoa ongi jartzeko agindu diola? Ikusi ditu beste batzuk musukoa gaizki jarrita eta haiei ez die deus esan. Zergatik berari bai? Adarra jo nahi al diote? Ika-mika azkenean. Udalerrien mugak ezin direla gainditu? Berari ez diote adarrik joko. Ezagutzen du modu bat…

Jasandako minak beldurra sortzen du. Beldurrak, mesfidantza. Mesfidantzak, «niri ez didate adarrik joko»-tarrak. Eta horiek jendartea zulatzen dute…

  • Mardaras, Arrate: Pendrive, in Susa (2013):

Heldu gara, zorabiatuta zaude, ez duzu egin nahi, honezkero igarri duzu zertara zoazen. Atea jo duzu, txakurraren oin-hotsak entzun dituzu, umeenak dira harrabotsak?

Atea ireki da, aurrez aurre daukazu. Arma aurpegi aurrean jarri diozu.

Zure beste armak kaskoa eta betaurrekoak diren arren, ezagutu egin zaitu.

 — Zer egiten duzu zuk hemen? Ez zenuen pendrivean egon behar? —diotsu editoreak harridura aurpegiarekin.

— Barkatu —bat-batean iratzarritakoaren keinu inozoa egin diozu—, erratu egin naiz, senarra hiltzera joan behar nuen.

— Ba, zoaz agindua betetzera —erantzun dizu—, eta esaiozu idazleari adarrik ez jotzeko ez zuri ez niri.

Adarra jotzen du idazleak? Egoerarik onenean ere eszenatokitik at geratzeko aukera ematen digu-eta! Ikusle hutsak izan gaitezke-eta! Ez al gara, ordea, protagonistaren azalarekin janzten gehienetan? Eta beste pertsonaia askoren azalarekin ere askotan? Horrela, bidaia ezezagun baterako izena ematen dugu. Inongo arriskurik ez duen bidaia baterako izena, edozein mementotan amai dezakeguna, irribarre batzuez edota negar anpulu batzuez ordainduko duguna. Pagotxa hutsa!

  • Azpeitia Eizagirre, Agurtzane: Zestoarren erretolika, in Zestoako Udala (2003):

Garbi dago Zestoan gure aitona-amonek ez dutela erdararen laguntzaren beharrik izan elkarrekin jolastu, haserretu, lan egin, elkarri adarra jo edo maitasun-sentimenduak hitzez adierazteko. Ez dute euskaraz dihardutenean zerbait adierazteko (edozer delarik ere “zer- bait” hori) gaztelerara jo beharrik sentitu. Beren bizitzaren eginbehar guztiak euskara hutsean egin dituzte, horretarako gaitu baitute beren herriko hizkera.

Iturriak

Elhuyar, Intza, Labayru, Harluxet, Berria, Urtxintxa, Susa, Zestoako Udala.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave

Orhiko xoria, Orhin laket

Utzi erantzuna

Azalpena

Sorlekuarekiko atxikimendua adierazteko.

Aldaerak

Orhiko txoria, Orhira tira

Gorbeiako beleak, Gorbeiako jokerea

Oizko txoria, beti Oizera

Anbotoko beleak, Anbotora nahi

Edozein txoriri eder zaio bere habia


Photo by A Perry on Unsplash

Beste hizkuntza batzuetan

gazt. Cada uno donde es nacido, y bien se está el pájaro en su nido

fr. À chaque oiseau, son nid paraît beau

kat. Cada ocell troba son niu bell

gal. Ben está no seu niño o paxaro, como está cada un onde foi nado

Testuinguruan

Orhiko xoria Orhin
Bakean da bizitzen,
Bere larre-sasietan
Ez da hura unhatzen;
Han zen sorthu han handitu,
Han ari zen maithatzen,
Han bere umen artean
Gozoki du kantatzen.”

  • Roque Eguzkitza, Iñigo: Hizkuntza garbiak eta nahasiak?, in Idazkola (2011-VIII-21):

Gaur, udaldiko beste irakurgai bat ekarriko dizuet hona: Patrick Leigh Fermor-en Mani: Travels in the Southern Peloponnese. Pasarte asko hauta nitzakeen; esaterako, bidaiako eta mitologiako pasarteak gainazpikatzen dituztenak, edo bidaztien denboraren zentzuaz idatzitakoak, edo Greziaren historiaz egindako oharrak. Nolanahi ere, Orhiko xoriak Orhira nahi izaten duenez (edo Orhin laket izaten denez), grezierari buruzko gogoetatxo bat euskaratu dut zuentzat.

  • Gerindabai: Agur, Juango, in Gerindabai (2014-X-1):

Oroitzen naiz nola maite zenuen Otsagabia, zure amaren herria, zure euskalduntasunaren iturria. Azken batean, “Orhiko xoriak, Orhin laket”.

Iturriak

Garabide.eus, Eusko Ikaskuntza, Idazkola, Gerindabai.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave

Babak eltzetik atera

Utzi erantzuna

Azalpena

Arazoak konpontzeko edo lan zailena egiteko gaitasuna adierazten du.

Aldaerak

Euliak kendu

Txingarra atera

Photo by P.O.sitive Negative on Unsplash

Beste hizkuntza batzuetan

gazt. Sacar las castañas del fuego

fr. Tirer les marrons du feu

Testuinguruan

  • Ugartemendia, Unai: Arazoren bat badago, geuk atera beharko ditugu babak eltzetik, in Berria (2016-II-9):

Zein lan egingo duzue bertan?

Oso erreferentzia gutxi ditugu: satelite bidezko irudi batzuk eta 1880ko espedizio bateko argazki eta mapa zahar batzuk. Oso leku hezea aurkitzea espero dugu, oso aldaketa handiak izango ditugu eremu oso txikian. Zailtasun handiko tokia izango da. Gainera, izotz eremu ikaragarri handi bat dago han, kilometro koadro askokoa. Glaziarren egoera ikusiko dugu, eta klima aldaketak eragin ditzakeen aldaketak. Logistikarekin izan ditzakegu arazorik handienak; oso urrun dagoenez, arazoren bat izanez gero, geuk atera beharko baititugu babak eltzetik. Gainerakoan, armadarekin edo helikopteroz beharko luke, eta hango baldintzak ez dira onenak izaten. Esplorazioa eta abentura uztartuko ditugu.

  • Epaltza, Aingeru: Aharrausika, in Argia (2004-XI-14):

Ez daki ergatibo bat zuzen paratzen ez erlatibozko esaldi arrunt bat eratzen. Euskaraz ez diozu adituko ateraldi irringarririk, are gutiago sexuaz mintzatzen. Bere kasa, euskarazko libururik, bideorik, joku elektronikorik »bada halakorik?» ez du hautatuko asteburuko txupitoen eraginpean ere. Alabaina, orduak egiten ditu ikastolan edo institutuan, Izen Sintagmaren eta Aditz Sintagmaren adarretan zintzilikatua, esaldi konpletibo eta adberbioen amaraunean harrapatua, zeniezazkidan eta nintzakezu bezalako arbola ahoskaezinen oihanean galdua. Orduak, bai, aharrausika eta aho zabalka. Gero, duela hogei urteko testu irentsi ezina emanen diete etxeko lan, eten ez dadin asperduraren soka. Curriculum bat baitago, eta hura nahitaez bete beharra.
           Iparraldean ez dakit. Hegoaldean alarmak aspalditik piztuak dira: gure gazteena ez da euskara, zapo-euskara baizik, non ez den, bertzerik gabe, erdara. Baina trankil neska-mutilak, errua auzoan da: gizartea, lege eskasak, euskararen etsaien lan maltzurra. Eskolari, ikastolari, dena delakoari, ez zaio noski gehiagorik eskatu behar, aski eta abasto egiten du-eta.

Hamahiru, hamalau, hamabortz, hamasei urtetan, Euskal Hizkuntza eta Literatura irakasgaiak hitzaren besta behar luke izan, baina gazteluko tortura sala bilakatu dute ikasketa planen diseinatzaileek. Gure gazteek begiko zikina nahiago hura baino. Hizkuntzaren barrunbeak irakatsi nahiaren nahian, azal-huts gelditzen ari da babak eltzetik atera behar zizkigun belaunaldiaren euskaltasuna.

  • Ibargutxi, Felix: Nobela, ekintza moduan ulertuta, in El Diario Vasco (2017-V-17):

Pratek uste du «pertsona normalen Baztan hori» agertzen dela eleberrian. «Hemen ez da agertzen literaturak orain arte agertu duen Baztan hori, ez da olerkigintzako Baztan berde eta polit hori. Nobela beltza ezin da izan Martikorena edo Benito Lertxundiren kanta bat; Eskorbutoren kanta izan behar da, ‘mucha policía, poca diversión’».

Xabier Mendiguren editoreak protagonistaren deskripzio hau egin du: «Lurra ganoragabea da, ganberroa, boterearen kontra sentitzen da eta babak eltzetik atera beharko ditu». Nobelan zehar etengabeak omen dira musika-aipamenak. «Baztango gida antituristiko moduan ere har daiteke liburua, gazteen lokalak agertzen dira, adibidez, eta kamiseta erreibindikatiboen bilduma ere badugu bertan», esan du editoreak.

  • Meabe, Miren Agur: Hezurren erretura, in Susa (2019):

Herenegun umea zena, neska izan zen atzo, eta helduaro betean da orain. Oroitzapenetan —eskola-egunetan, familia giroan, jolasetan…— bilatu ditu bere nortasunaren lorratzak. Onartzen ditu denboraren joanak emandako gal-irabaziak. Badaki bereizten bizitzari zer eskatu eta zer ez. Babak eltzetik ateratzen ikasi du. Bere egin du falta direnen ausentzia. Ez du sinesten amodioaren balio absolutuan, nahiz eta azken aukera eman maite-kontuei. Ezagun zaizkio beste andre batzuen irrikak eta beldurrak. Ez du galdu ironiaren ufada. Eta bakardadeak eman dio hazten jarraitzeko azken bultzada.

Iturriak

Elhuyar, Intza, Labayru, Harluxet, Berria, Argia, El Diario Vasco, Susa

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave

Askoren mina, zoroen atsegina

Utzi erantzuna

Azalpena

Jende askori gertatzeagatik hobea edo arinagoa ez dela adierazteko.

Aldaerak

Askoren gaitza, leloaren poza

Photo by Annie Spratt on Unsplash

Beste hizkuntza batzuetan

gazt. Mal de muchos consuelo de tontos

fr. Malheur de plusieurs, consolation d’idiots

en. Two in distress make sorrow less

kat. Mal de molts, conhort de boigs/tontos/bèsties

gal. Mal de moitos, consolo de parvos

Testuinguruan

  • Amatiño: Datuek ez dute benetako larrialdia islatzen, in Eibar.org (2021-I-30):

Mapak eskaintzen duen argazkian EAE ez da zatarren ateratzen direnetakoa, baina… askoren mina, zoroen atsegina omen.

Euskal Autonomia Erkidegoa %10etik beherako sailean (eta kolorean) agertzen da, langabeziaren datu ofiziala, zehatz-mehatz,  %9,99 delako.  Horra zergatik agertzen den %10etik beherakoen artean, nahiz sistemak bigarren dezimala borobildu.

  • Madariaga, Juanra: Berriz, in Deia (2020-VII-30):

Aste honetan bertan, Nekane Murga Jaurlaritzako Osasun sailburuak aisialdian izango diren muga berriak azaldu zituen, eta horren barruan tabernetara joateko grina horri ere ateak itxiko zaizkio. Ostalaritzak neurri berri horiek pairatu beharko ditu beste behin, aglomerazioak eta kontaktu fisiko hori galarazteko xedez. Ordutegi berriak ipiniko dira eta ordu txikietan bertan edaten ibiltzea saihestuko da. Bestelako ekitaldi publiko eta pribatuetan ere publikoaren presen-tzia kopuru mugatuan kontrolatuko da.

Atzerapausoa da, agian konfinamendu berrira pixkanaka eramango gaituena. Dena kontrolpean dagoela esaten duten arren, pandemia berriz hasi da in crescendo, eta egonkortasuna apurtu da.

Egia da epidemia baten joaeraren barruko aktibitate tipikoa omen dela, eta horrexegatik, inguruko herrialdeetan antzeko kasu datuak badituzte, baina badakizue, askoren mina, zoroen atsegina.

  • Tubia, Iker: Tabernen kultura, in Zuzeu.eus (2020-X-22): Enrique Mayak dio Iruñean neurriak zorroztekotan, Iruñerri guzira zabaldu beharko liratekeela mugak. Askoren mina, zoroen atsegina. Alkate jaunak badu zertaz kezkatu gainerako herrietan muturrik sartu gabe.

Iturriak

Elhuyar hiztegiak, Eibar.org, Deia, Zuzeu.eus

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave

Kosta ahala kosta

Utzi erantzuna

Azalpena

Zerbait lortu nahian behar den bezainbeste ahaleginduko garela esateko erabiltzen da.

Beste hizkuntza batzuetan

gazt. cueste lo que cueste

fr. coûte que coûte

en. at all costs, not matter what

Testuinguruan

=> Gallego, Juanma: “Kosta ahal kosta, ‘eureka’ baten bila”, in Berria (2017-04-02) [https://www.berria.eus/paperekoa/1957/014/001/2017-04-02/kosta_ahala_kosta_eureka_baten_bila.htm; kontsulta-data: 2018-06-04]. 

«Procalcitonin to detect invasive bacterial infection in non-toxic-appearing in- fants [?]. Inpaktu indizea: 3,577. Kuartila: 1». Osakidetzako txosten batean agertutako aipamen bat da, baina edonon topa daitezke halakoak. Zientzialariek beren lana epaitzeko eta neurtzeko erabilitako zenbakiak dira horiek. Zenbakien bila, ikertzaileak saiatzen dira ospe handiena duten aldizkarietan argitaratzen, eta ahalik eta aipu gehien lortzen. Horren arabera neurtzen baita artikulu baten garrantzia zientziaren alorrean. Hain da handia presioa, ezagun egin da Publish or perish esaldia: publikatu edo hil.

Egindako lana ebaluatzeko sistema da hori, eta, beste baten faltan, beharrezkoa da egun. Baina ibilbide profesionalean aurrera egiteko zientzialariek behar dituzten nota horiek puntu ilun asko izan ditzakete. Besteak beste, zientzia artikulu ugari kosta ahala kosta ekoizteko beharra. Argitaratzeko presioa aspaldikoa da, baina azken urteotan bereziki «jasangaitza» bihurtu dela dio NUP Nafarroako Unibertsitate Publikoko Kultura Zientifikoaren Unitateko arduradun Joaquin Sevillak.

=> Arregi, Juan Mari: “Kosta ahala kosta”, in Argia (2010-08-01) [http://www.argia.eus/argia-astekaria/2241/kosta-ahala-kosta; kontsulta-data: 2018-06-04].

Espainiako Gobernuak finantza eta ekonomia krisiaren aurrean duen jarreraz nahi dena esan liteke. Baina inork ezingo du esan krisiaren kontrako bere politikak “elektoralistak” direnik. Boterea galtzea ekar dakioke. Berak jadanik esan du: “Krisia gainditzeko erreformak eta neurriak aurrera eramango ditut kosta ahala kosta”.

=> Elustondo, Miel Anjel: “Biziraupena kontsigna guztien gainetik dago”, in Argia (2014-03-02) [http://www.argia.eus/argia-astekaria/2405/garbine-ubeda; kontsulta-data: 2018-06-04]

Aurkezpenean zuk esana: “Hobe da belauniko bizi, zutik hil baino”, Che Guevararen eta gainerakoen hitzak irauliz, alegia.

Esaldia irauli nuen, bai, eta apropos. Frontean, lubakian, txikizioaren erdian dagoen soldaduak ezinbestekoa du kontsigna heroikoa, harrapatuta dago, eta zentzua eman behar dio suntsiketari. Baina gerrak ere badu egunerokotasuna, historia liburuetan aipatzen ez den arren, badu babarrunak eltzetik atera behar hori, eta errutina horretan alderantzikatu egiten da kontsigna: biziraupena kontsigna guztien gainetik dago, bizitza da helburua, kosta ahala kosta aurrera egitea, horretarako egin beharrekoak oso heroikotzat joko ez diren arren, esate baterako belaunikatu. Bizitzarik gabe ez dagoelako ezer. Bizitza dagoen bitartean esperantza ere badelako. Eta ez da alferrikako esana: iraun, etorriko da-eta buelta.

Iturriak

Argia, Berria, Elhuyar hiztegiak, Intza proiektua

facebookShare on Facebook

TwitterTweet

FollowFollow us

PinterestSave

Adar iharrik gabeko arbolarik ez

Utzi erantzuna

Azalpena

Zerbaitek edo norbaitek akatsen bat izan dezakeela adierazteko erabiltzen da.

Testuinguruan

=> Olano, Joxerra in Ttiki-ttaka 25, (2015) 24-27  [http://errioxa.ikaeuskaltegiak.eus/fitxategiak/ckfinder/files/25_alea.pdf; kontsulta-data: 2018-05-09]. 

Arabako Errioxara etorri zinenean zer lortzea espero zenuen? Zer lortu da? Eta zerk huts egin du?

Eskualdean euskarak aurrera egitea, jendea euskalduntzea, euskal kultura zabaltzea, euskararen aldeko jarrera sendotzea, euskararen kontrakoa ahultzea, euskararen erabilera handitzea, inoren morroi ez den herri mugimendua osatzea, bertako instituzioak euskararen aldeko lanean inplikatzea… Aipatu ditudan guztiak lortu dituzue edo lortzen ari zarete, eta, egia esan, neure eskasean, jende askoren ahalegin horretan parte hartu izanak harrotasun puntu bat ematen dit.

Adar iharrik gabeko zuhaitzik ez dela dio esaera zaharrak, eta Arabako Errioxako euskalduntze prozesuak ere adar iharren bat izango du, jakina, gauzak hobeto egiterik izango genuen, noski. Dena dela, oro har, eredugarria iruditzen zait Arabako Errioxan egin den bidea, eta ez dut uste Euskal Herrian euskalduntze prozesu bizkorragorik izan denik beste inon, euskararen ezagutza zabaltzeari dagokionez. Horretan parte hartu duten guztiek, eta batez ere heldutan euskara ikasi duten guztiek, harro egoteko moduan daudela iruditzen zait.

=> Mendizabal, Jesus Mari: “Euskalduna, hitzekoa”, in Bai horixe, bizargorri bloga (2016-08-03).  [http://blogs.diariovasco.com/bai-horixe-bizargorri/2016/08/03/euskalduna-hitzekoa/; kontsulta-data: 2018-05-09]. 

Mendian ez omen da arbolarik adar iharrik ez duenik. Gisa berean, ez euskaldunik ere tatxa gaberik. Gaitz gaizto asko omen dugu euskaldunok, etxe barrutik zein auzo hurbiletik sarri aditzera ematen digutenez: gatazkatsuak, handinahikoak, harroputzak omen gara…; eta, batez ere, errebes bihurri kontra-esanekoak; aurkia eta infrentzua aldiro erakusten omen dugunak; hau da, sekula eta beti baina eta baina omen gabiltzanak. Ohitura zaharren zaleak gaude, baina…; Euskal Herrian euskaraz, baina…; lege moral garbien aldekoak gara, baina… Nonbait, herri arrunt zaharra garenez, ostrei gertatzen zaiena gertatzen zaigu guri ere, euskaldunoi: gaitz-tatxak oro, zer!?, eta perlak bilakatu zaizkigula, alajaina. Baina hori beste kontu bat da… Perla, gaur dakarkizudana.

Iturriak

Bai horixe, bizargorri bloga, Garate

facebookShare on Facebook

TwitterTweet

FollowFollow us

PinterestSave

Zalditik astora

Utzi erantzuna

Azalpena

Egoera txar batetik atera nahian, egoera okerrago batean sartzean erabiltzen da.

Baliokidea: sasitik berrora

Beste hizkuntza batzuetan

gazt. de mal en peor

fr. de mal en pis

en. from bad to worse

Testuinguruan

=> Mugertza, Juan Luis, “Umeak negarrez, esnerik ez”, in Berria, 2012.  

Sinetsi behar dugu surik gabe ez dagoela kerik, eta batasunik gabe ez dagoela indarrik. Lehengo astean greba eta manifestazioa izan genituen. Bakoitzak jakingo du zer egin zuen, eta zer egiteko prest dagoen, baina, ene ustez, ez da sasoia nor bere zilborrari begira bakarrik bizi izateko.

Ordua da kafe baten inguruan egindako gogoetei itxura emateko; ez da nahikoa mundua gaizki dagoela esatea, edota langileok zalditik astora goazela, baldin eta gero, nork bere astoari arre egiteko joera bultzatzen baldin badugu, neurri batean zein bestean, galtzaile izango baikara. Gure gotorlekutik irteteko sasoia da, eta kale gorriaren haizea arnasteko; horrek lagunduko digu egoeraren tamaina hobeto ulertzen, eta solidarioagoak egiten.

=> Murua Uria, Imanol, Palestina zauritua, Susa, 1998.

— Hiru urte badira Autonomia ezarri zenetik, eta egoera ez dela hobetu diote palestinar askok. Zalditik astora egin duzuela dioenik ere bada.

— Egoera txarra da, baina jendeak badaki zergatik. Israel bide guztiak ixten ari zaigu, okupazioaren garaia hobea zela sinestarazi nahi dio gure herriari, autonomia daukagunetik ahalik eta oztopo handienak jarriz. Baina satorra baino itsuagoa izan behar da, orain hiru urteko Gaza eta gaur egungoa alderatuta, aurrerapauso handiak eman ditugula ez jabetzeko.

Iturriak

Berria, Elhuyar, Intza proiektua, Susa

facebookShare on Facebook

TwitterTweet

FollowFollow us

PinterestSave

Odol txarra egin / odol gaiztoa egin

Utzi erantzuna

Azalpena

Haserretu garela adierazteko erabiltzen da.

Unsplash

Beste hizkuntza batzuetan

gazt. hacerse mala sangre

fr. se faire du mauvais sang / se faire du muron

Testuinguruan

=> Mikel Peruarena Ansa, Su zelaiak, Susa (2014)

Jakin-mina handiagoa izaki. Berriro zabaldu dut papera. Ezin dut utzi irakurri gabe, tira egiten didala ematen du. «Neure buruaz lotsatzen naiz». Lotsatu egiten dela esateko idatzi badit, ederki gaude, pentsatu dut. «Umea nintzen orduan. Ez nekien zertan ari nintzen ere». Ez dut ulertzen zer egiten dudan hemen, odol txarra egiten gutun nazkagarri honekin. Estudiantea adarra jotzen ari zaidala iruditzen zait. «Emiliok leiho bat zabaldu zidan, eta liluratu egin nintzen erokeria harekin».

Erokeria? Ziri ederra sartu didate adiskide uste nituen horiek.

=> Ramon Saizarbitoria, Martutene, Erein, 2012. Egungo Testuen Corpusa (ETC)

Ironia, bide batez esanda, Pilarri hain nahasgarria gertatzen zaiona -so gertu ohi zaio, aztertzaile, txantxetan ala benetan ari den asmatu nahirik-, eta askotan odol gaiztoa egiten diona.

Iturriak

Elhuyar, Nola Erran, Susa, Egungo Testuen Corpusa

facebookShare on Facebook

TwitterTweet

FollowFollow us

PinterestSave

Mihirik gabeko joarea herdoilak jan

Utzi erantzuna

Azalpena

Zerbait lortu nahi bada, eskatu egin behar dela esateko erabiltzen da.
pixabay.com

Beste hizkuntza batzuetan

gazt. el que no llora, no mama

en. The squeaky wheel gets the grease

fr. Qui ne demande rien, n’a rien

cat. Qui no plora(,) no mama

gal. O que non chora non mama

Testuinguruan

=> Oier Araolaza, Titulorik gabeko dantza maisua, 2006/02/20 Dantzing bloga

Arte Eszenikoen alorreko zenbait agentek Eusko Jaurlaritzari Arte Eszenikoen Goi Mailako Eskola Ofiziala sortzeko eskaera egin diola eta ondokoa aipatu nuen ostiralean dantzan posta zerrendan:

Argi dagoena da hemen mugitzen ez denak ez duela ezer lortzen. Eta non gaude dantzariak? Geldi, gure etxera ate joka noiz etorriko diren zain. Baina isilik dagoenaren berririk ez du inork jakiten. Eta Malerrekan esan ohi duten bezala: mihi gabeko joarea, herdoilak jan.

Aritz-ek, azkar erantzun zion nire arrangurari eta saihestu ezin izan dudan amua jarri zidan:

Zer eskatu? nola eskatu? Zeinek eskatu? Erabateko ezjakintasunetik ari naiz.

Iturriak

Elhuyar, Garate, Cervantes

facebookShare on Facebook

TwitterTweet

FollowFollow us

PinterestSave