Kategoriaren artxiboa: Euskaltzaindiaren arauak

ZUZENAK: argitzeko ASMOZ/ASMOAREKIN/ASMOTAN/ASMOAN

Euskaltzaindiak ontzat eman ditu euskara baturako honako hauek guztiak:

-Zalantza argitzeko ASMOZ, Euskaltzaindiaren Hiztegira jo dugu.

-Zalantza argitzeko ASMOAREKIN, Euskaltzaindiaren Hiztegira jo dugu.

-Zalantza argitzeko ASMOTAN, Euskaltzaindiaren Hiztegira jo dugu.

-Zalantza argitzeko ASMOAN, Euskaltzaindiaren Hiztegira jo dugu.

Jarraitu irakurtzen

Euskara Batuaren Eskuliburua

Argitalpen arras-arras interesgarri eta erabilgarria dugu Euskara Batuaren Eskuliburua.  Euskara batua egiteko bidean hartutako erabakiak eta emandako arau zein gomendioak modu didaktiko, erakargarri eta argian bildu ditu Euskaltzaindiak argitalpen bakarrean.

Paperezko edizioaz gain, sarekoa ere badugu. Azken hau, gainera, osatzen edota eguneratzen joango dira, eta erraza da bertan bilaketak egitea.

ZUZENAK: hobeago, hobekiago, hobetoago

Euskaltzaindiak euskara baturako ontzat eman ditu aldaera hauek: hobeago, hobekiago eta hobetoago.

Honatx Euskaltzaindiaren Hiztegian nola datozen hitz hauen sarrerak:

hobeago adj. Hobea. Bizitza hobeago baten itxaropena. Izana naiz hau baino hotel hobeagoetan. Hura baino hobeagorik deus ez dagoela jakinda.

hobekiago adb. Hobeki. Ongi baino hobekiago nekien hori. Aspaldi egin zuen nik egin dezakedan baino hobekiago. Zorionez, uste izan den baino hobekiago doa.

hobetoago adb. Hobeto, hobeki.

EZ EZIK (“ere” hitza behar du eskuineko perpausean)

Lehenengo juntagaiaren gibelean EZ EZIK eta bigarrenarenean ERE gehituz eratzen da esapide hau. Halaxe dio Euskaltzaindiak bere hiztegian:

ez ezik Ez bakarrik. (ere hitza behar du eskuineko perpausean). Bere izena ez ezik, familia guztiarena ere lohitzen ari zen: bere izenaz gainera familiarena ere lohitzen ari zen. Aitortu gabe utzi zuen bekatua ez ezik, aitortuak ere berriro esan beharko ditu. Ezkontzak biziera ez ezik, bizilekua ere aldarazi zion. Hotzildu zen poliki-poliki, epeldu gero eta azkenik, hoztu ez ezik, baita izoztu ere.

Bigarren juntagaiari dagokionez, esan beharra dago gehienetan ere erabili ohi den arren badirela beste aldaera batzuk ere, esate baterako: baita… ere, ere bai.

Hona hemen Internet sarean topaturiko adibide batzuk:

  • Mutrikun ez ezik, Pasaian ere ekologistak aurka

  • Pazko astelehena ez ezik, igandea ere bai
  • Iñaki Artola ez ezik, Abel Barriola ere itzuliko da lehiara asteburu honetan

  • Jasotzen dugun arreta goiztiarrak haurrari ez ezik, familiari ere laguntzen dio

  • Herritarrek ez ezik, bisitariek ere erosten dituzte.
  • Biziegokitasunari buruzko araudiak baldintzak ezartzen ditu, fatxadetako baoetarako ez ezik, baita terraza irekietatik kanpora ematen duten baoetarako ere

Okerrak: *batzu, *batzuri, *batzurekin, *batzutan…

Euskara baturako okerrak dira izenburuko forma horiek zein beste batzuk.

Okerrak: *batzu, *batzuri, *batzuren, *batzurekin, *batzurengana, *batzurengandik, *batzurenganaino, *batzutan, *batzutako, *batzutatik…

Ondoko hauek dira horien ordain zuzenak:

Zuzenak: batzuk, batzuei, batzuen, batzuekin, batzuengana, batzuengandik, batzuenganaino, batzuetan, batzuetako, batzuetatik…

Jarraitu irakurtzen

“gidoi” ez da “marra” eta “marratxo” hitzen sinonimoa

Zenbait hiztunek gidoi hitza erabiltzen dute marra edo marratxo esan nahi dutenean. Erabilera okerra da hori.

Euskaraz, gidoi hitzak hau esan nahi du: irratiko edo telebistako saio baten edo film baten akzio edo garapeneko elementuak (elkarrizketak, musika, planoak etab.) zehazturik azaltzen diren testua. Gaztelaniazko guión hitzaren ordaina da, alegia.

Euskaltzaindiaren Hiztegian zein Elhuyar hiztegian  Heg. marka ezarri diote; hau da, hegoaldeko berbatzat hartu dute:

Ikus EBEn eman duten azalpena: GIDOI.

Okerrak: *filma bat, *filman, *filmako, *filma onena…

Okerrak: filma bat, filman, filmako, filma onena…

Zuzenak: film bat, filmean, filmeko, film onena...

Euskaltzaindiaren Euskaltzaindiaren Hiztegiaren arabera, film da hitza; hiztun askok *filma (-a itsatsiarekin, alegia) dela uste badute ere.

Hona hemen Internet sarean topatutako akats batzuk:

a) *Steven Spielberg zinema zuzendariaren filma bat da War Horse.

b) *Odriozolak eta Nagore Aranburuk batera egin dute lan filman.

c) * Zein bi aktore izan ziren Thelma eta Louis filmako protagonistak?

d) *Zazpi César sari irabazi zituen, tartean filma onena.

Honela behar dute zuzenak izateko:

a) Steven Spielberg zinema zuzendariaren film bat da War Horse.

b) Odriozolak eta Nagore Aranburuk batera egin dute lan filmean.

c) Zein bi aktore izan ziren Thelma eta Louis filmeko protagonistak?

d) Zazpi César sari irabazi zituen, besteak beste film onenarena.