Anjel Lertxundi / 2014-05/ 118 hitz

Igerabideren Zangotraba azken nobela irakurtzen ari nintzela, begiak anpolai bi geratu zitzaizkidan letren moldean ikusi nuenean nire adinekoek (behintzat) hain sarri, hain natural erabiltzen dugun porlos! espresioa ezetz esateko: «Tximinoa, bai, hori etorriko zaio, porlos!». Tximinoa ez zaiola etorriko, alegia. Gaztelaniazko por los cojones! espresioari kendutako puska bat da, harginak harri-bloke bati kendutako harri-koskor bat bezalakoa, eta euskararen horman dago. Ereduzko Prosaren testu hustuketak, ordea, adibide bakarra dakar: «hunkituko dituzu, porlos!» dio Patziku Perurenak Harrizko pareta erdiurratuak liburuan.

Aitor dut pozñoa hartu nuela idatzita ikustean, baina baita pesadunbrea ere: bitan soilik eman zaio idatziaren ereinotza. Eta sarri ahazten duguna gogorarazi dit: porlos bizituko dugu hizkuntza, halakoak ere sanidade osoz baliatu gabe; porlos egingo dugu aurrera, hizkera naturala baztertuta.