Mantangorri / BERRIA / 2023-10-09
Zenbait animalia espeziek muturreko baldintza meteorologikoetatik babesteko egiten duten prozesua da hibernazioa. Bereziki neguan egiten dute, tenperatura hotzei aurre egiteko, eta bizitza kontserbatzea eta zaintzea du helburu. Horren bidez, gorputzeko tenperatura eta funtzio metabolikoak oso maila apalean mantentzea lortzen dute.
Jarraitu irakurtzenEtxebeste Aduriz, Egoitz / Elhuyar aldizkaria / 2023/03/03 / 753 hitz
Elhuyar aldizkaria / 2022-06-02 / 184 hitz
Europako Hegazti Migratzaileen Atlasa aurkeztu du Europako hegaztien eraztuntzeak koordinatzen dituen EURING erakundeak. Europan habia egiten duten 300 hegazti-espezieren migrazio-ibilbideak eta mugimenduak kontsulta daitezke online, migrationatlas.org webgunean.
Lan aitzindaria da Europa mailan, ez baitago hegaztien migrazio-ibilbideei buruzko informazio hain zehatzarekin aldera daitekeen ekimenik. Atlas hau egiteko datuak eman dituzten bulegoen artean, Aranzadiko Eraztun Bulegoa dago.
Migrazio-bidaiez eta birharrapaketez gain, hegazti espezie bakoitzerako egindako fitxak ere kontsulta daitezke. Fitxa bakoitzak Europako populazioen egoerari, joerei eta mehatxu-kategoriei buruzko informazioa jasotzen du.
Halaber, hegaztia birharrapatu zenean zein egoeratan zegoen ere ikus daiteke. Juan Arizaga, Aranzadiko Eraztun Bulegoko zuzendariaren hitzetan, “oso deigarria da ikustea 1960 baino lehen hegaztien birharrapaketa gehienak hegazti hilenak edo ehizatuenak izaten zirela. Orain joera alderantzikatu egin da, eta pozgarria da ikustea hegazti gehienak eraztunak jartzeko kanpainetan ikusten eta berreskuratzen direla”. Halaber, naturaren ezagutzaren eta kontserbazioaren alde modu altruistan eraztuntze kanpainetan egiten den lanaren balioa azpimarratu du Arizagak.
2024an, Aranzadiko Eraztun Bulegoak 75 urte beteko ditu, eta zuzendariak etorkizunerako proiektu berri bat aurreratu du: “bulegoaren mugarrietako bat izango da Euskadiko hegazti migratzaileen atlasa argitaratzea”.
Jaione Dagdrommer /2021-06-03/ 324 hitz
Lehen aldiz energia berriztagarriek ez berriztagarriak gainditu dituzte, eta elektrizitate iturri nagusi bilakatu dira Europar Batasunean, 2020ko datuak aztertuta argitaratu den txosten baten arabera.
Jarraitu irakurtzenIrati Diez Virto / 2021-04-21 / 764 hitz
1986 eta 2019 urteen bitartean, eukalipto-landaketen azalera %300 baino gehiago handitu zen Euskadin. Beste modu batera esanda, 5.000 hektarea inguru izatetik ia 20.000 hektarea izatera iritsi ginen 33 urteko denbora-tartean. Landaketa hauetatik gehienak lursail pribatuetan kokatzen bada ere, mendi publikoen azaleraren %14-19 inguru eukaliptoz estalia dago gaur egun.
Jarraitu irakurtzenUxune Martinez / 2021-04-12 / 594 hitz
Mozartek entzumen absolutua zuen. Gaitasun honek botere harrigarri bat eman zion eta zazpi urte eskasekin, Salzburgoko gortean zeuden musikarien akatsak zuzentzeko gai zen. Mozartek soinu bat entzuten zuen eta zehatz-mehatz zekien zein nota zen. Gainera, egun batetik bestera soinu zehatzak gogoratzeko gai zen, inolako erreferentzia osagarririk gabe eta zehaztasun handiz. Musikari klasikoek entzumen absolutuaren gaitasuna errazago garatzen omen zuten, txiki-txikitatik jasotzen baitzuten musika entrenamendua, eta horrek laguntzen zien. Hala ere, entzumen absolutua ez da ohikoa gizakietan. Bai ordea, animalia batzuen artean.
Jarraitu irakurtzenFelix Zubia / 2021-03-28 / 326 hitz
Pandemiaren okerraldi berri honetan, eta txertaketaren erritmo etsigarria noiz igoko zain, garbi dago neurri eraginkorren beharra. Geroz eta nabarmenagoa da aerosolen bidez ematen direla kutsatzerik gehienak, ondo egurastu gabeko eremu itxietan.
Jarraitu irakurtzen