Kategoriaren artxiboa: Kalkoak

Desberdinak: “bikote” eta “bikotekide”

Utzi erantzuna

Hiztun askok bikote hitza erabiltzen dute bikotekide edo bikote-lagun hitzen adierarekin. Okerra da erabilera hori. Bikote hitzaren esanahia parea da, eta bikotekide eta bikote-lagun  hitzena, berriz, pare bateko kideetako bat.

Honatx Interneten topaturiko oker batzuk:

  • *Nire bikotea psikologoa zen.
  • *Aspaldi hil zen zure bikotea eta bakarrik bizi zara.
  • *Bera zein bere bikotea euskaldunak dira.

Zuzenak izateko, honela behar zuten:

  • Nire bikotekidea/bikote-laguna psikologoa zen.
  • Aspaldi hil zen zure bikotekidea/bikote-laguna eta bakarrik bizi zara.
  • Bera zein bere bikotekidea/bikote-laguna euskaldunak dira.

Jarraitu irakurtzen →

Okerra: *egitura oker hau zabaltzen ari delaz ohartu naiz

Utzi erantzuna

Gero eta maizago entzuten eta irakurtzen ditugu izenburuko esaldiaren antzekoak. Erdararen eraginez sortutako kalko sintaktiko okerrak dira. Hona hemen, Interneten topatutako zenbait adibide:

  • *Berehala erantzutea hobe delaz konturatu ginen.
  • *Azala leunago eta indartsuagoa nuelaz berehala ohartu nintzen.
  • *Aurrera jarraitu zuen izugarrizko zauria zuelaz jabetu gabe.

Beste modu honetan behar dute zuzenak izateko:

  • Konturatu ginen hobe dela berehala erantzutea.
  • Berehala ohartu nintzen azala leunago eta indartsuago nuela.
  • Aurrera jarraitu zuen izugarrizko zauria zuela jabetu gabe.

Ez ahaztu testuinguru bakar batean ere ez dela zuzena -(e)laz egitura.

Jarraitu irakurtzen →

Suposatzen dut “suposatu” gehiegi erabiltzeak euskara pobretzea suposatuko duela

Utzi erantzuna

“Suposatu” aditza noizbehinka erabiliagatik ez da deus gertatzen, baina azken urteotan egiten den erabilera handiegia da. Ez dugu ahantzi behar beste aukera hauek ere baditugula euskaraz eta, askotan, egokiagoak direla eta hizkera aberasten dutela:


a) Suposatzen da: “pentsatzekoa da”, “pentsatzen dugu”, “uste (izaten) dugu“, “uste orokorra da“, “-(e)lakoan gaude”…
b) Suposatu … -ela: “pentsatu … -(e)la”, “demagun … -(e)la”, “eman dezagun … -(e)la”, “egin dezagun … -(e)la” …

c) Zerbaitek beste zerbait suposatzen du: dakar, eragiten du, esan nahi du…

d) Zerbaitek beste zerbaiten parte bat suposatzen du: da…

Hona hemen adibide batzuk:

  • ? Suposatzen dugu ongi daudela, baina jakin ez dakigu deus.

  • ? Suposa dezagun ez duela azterketa gainditzen. Zer egingo du orduan?

  • ? Kirurgia estetikoa egiteak dirutza gastatzea suposatzen du ezinbestean.

  • ? Mila eta bostehun eurok asko suposatzen dute guretzat / Mila eta bostehun eurok asko suposatzen digute

  • ? Bi mila euroko zorra dute: iazko aurrekontuaren % 10 suposatzen du horrek.

Hobe beste era honetara:

  • Pentsatzen dugu ongi daudela, baina jakin ez dakigu deus / Pentsatzekoa da ongi daudela, baina jakin ez dakigu deus / Uste dugu ongi daudela, baina jakin ez dakigu deus / Ongi daudelakoan gaude, baina jakin ez dakigu deus…

  • Demagun ez duela azterketa gainditzen. Zer egingo du orduan? / Eman dezagun ez duela azterketa gainditzen. Zer egingo du orduan? /

  • Kirurgia estetikoa egiteak dirutza gastatzea dakar ezinbestean.

  • Mila eta bostehun euro asko da guretzat.

  • Bi mila euroko zorra dute: iazko aurrekontuaren % 10 da hori.

Jarraitu irakurtzen →

Okerra: *Bi mila hamabostean gaude

Utzi erantzuna

Inguruko erdaren eraginez-edo, ohiko akats bilakatu da hau.

     Item hauen bidez, egitura zuzena eta akastuna bereizten ahaleginduko gara.

1. Zer urtetan gaude?

a) Bi mila hamabostean.

b) Bi mila eta hamabostean.

 

2. Zenbatean erosi dute autoa?

a) Zortzi mila bostehun euroan.

b) Zortzi mila eta bostehun euroan.

 

3. Zer-nolako ibilbidea egin dute?

a) Mila berrehun kilometrokoa.

b) Mila eta berrehun kilometrokoa.

 

Zalantzarik baduzu, jarraitu mezua irakurtzen.

Jarraitu irakurtzen →

Okerra: *egitura hau okerra delaren susmoa dut.

Utzi erantzuna

Euskaraz, testuinguru bakar batean ere ez da zuzena -laren egitura. Hortaz, susmoa bakarrik ez, ziurtasun osoa izan behar dugu. Esaldi hau eta hau bezalakoak erabat okerrak dira: *Egitura hau okerra delaren susmoa dut.

Hiru aukera hauek behintzat baditugu esaldi hori zuzen emateko:

a) Egitura hau okerra den susmoa dut.

b) Egitura hau okerra delako susmoa dut.

c) Susmoa dut egitura hau okerra dela.

Jarraitu irakurtzen →

*eta abar luze bat: kalko desegokia.

Utzi erantzuna

Gaztelaniaren eraginez-edo, maiz entzun edota irakurri izan ditugu esaldi honen antzekoak:

*Eskualdeko artea, literatura, historia, etnografia eta abar luze bat landu ditugu ikastaroan.

Euskaltzaindiaren Hiztegi Batuan sarrera hau dator “abar” hitzaren azpian:

eta abar (eta abar luze bat kalko desegokia da; erabil horren ordez eta abar, eta abar)

Jarraitu irakurtzen →