Okerrak: 1.D, 3.A, 4.C…
Zuzenak: 1D, 3A, 4C…
Ohitura handia dago 1.D, 3.A, 4.C eta horrelakoak erabiltzeko ikastaldeak izendatzeko. Euskara Batuaren Eskuliburuko siglak izeneko sarreraren amaieran adierazitakoaren arabera, ordea, 1D, 3A, 4C eta abar dira egokiak.
Nahiz eta hiztun askok bata bestearen ordez berdintsu erabili biak, baino eta baina —batez ere ahozkoan—, ez dira inondik ere trukagarriak. Esanahi ezberdinak dituzte; hortaz, testuinguru ezberdinetarako dira.
Euskaltzaindiaren Hiztegian datorrenaren arabera, baina juntagailuak aurkaritza adierazten du; baino, berriz, konparaziozko esaldietarako da.
Ikus zer dioten Euskara Batuaren Eskuliburuan auzi honetaz: bainan> baina ≠ baino (bainon)
ZUZENAK: *ingeleseko, *ingelesean, *ingelesezko...
Nahiko uste orokorra da “lehenengo” ordinala zenbakiz 1go idatzi behar dela. Uste okerra da hori; 1. idatzi behar da nahiz eta ez ahoskatu garren.
Idazkera zuzenak: nafar, iruindar, gipuzkoar, donostiar, bizkaitar, bilbotar, arabar, gasteiztar, lapurtar, baionar, zuberotar, mauletar, frantziar, espainiar, alemaniar, marokoar, argentinar…
Zenbait hiztunek ez dute dagokionez eta dagokienez formen arteko bereizketarik egiten, eta soil-soilik dagokionez erabiltzen dute; hots, forma bera baliatzen dute singularrerako zein pluralerako.
Bi egitura hauek zuzenak dira eta esanahi bera dute, zenbait hiztunek besterik uste badute ere. Hala ondorioztatzen da Euskaltzaindiaren Hiztegian joan aditzari dagokion sarrera kontsultatuta. Hauxe diote 7. adieran:
joan, joan, joaten 7 da ad. (Egintzaren jarraitutasuna adierazteko, osagarritzat beste aditz baten era burutua -z atzizkiaz edo era burutugabea hartzen duela). Harrabotsa areagotuz doa. Herri xehea galduz omen doa euskara. Zorrak gehitu ahala, dirutza urritzen zihoakigun.
Testuinguru bakar batean ere ez dira zuzenak izango sarrera honen izenburuko formak zein horien parekoak.
Zuzenak: egosita, zuzenduta, erabilita, itxita, lotsatuta…
Horiek guztiak adberbioak dira eta forma aldetik aldagaitzak. Hortaz, forma bera erabili behar da bai singularrean bai pluralean:
OHARRA. Beste forma hauek ere zuzenak dira:
Zenbait hiztunek gidoi hitza erabiltzen dute marra edo marratxo esan nahi dutenean. Erabilera okerra da hori.
Euskaraz, gidoi hitzak hau esan nahi du: irratiko edo telebistako saio baten edo film baten akzio edo garapeneko elementuak (elkarrizketak, musika, planoak etab.) zehazturik azaltzen diren testua. Gaztelaniazko guión hitzaren ordaina da, alegia.
Euskaltzaindiaren Hiztegian zein Elhuyar hiztegian Heg. marka ezarri diote; hau da, hegoaldeko berbatzat hartu dute:
Ikus EBEn eman duten azalpena: GIDOI.