Zenbait hiztunek ez dute dagokionez eta dagokienez formen arteko bereizketarik egiten, eta soil-soilik dagokionez erabiltzen dute; hots, forma bera baliatzen dute singularrerako zein pluralerako.
dagokionez / dagokienez
Utzi erantzuna
Egilearen artxiboa: Miren Basurto
Oinarrizko hiru lexiko tekniko: Astronomia, Fisika eta Matematika
Euskaltzaindiak oinarrizko hiru lexiko tekniko ditu argitaraturik sarean: Astronomiakoa, Fisikakoa eta Matematikakoa hain zuzen ere. Helburua da Hiztegi batua zientzia eta teknologiaren arloetako kontzeptuez eta haiek adierazteko hitzez aberastea. Horregatik, “Euskaltzaindiak erabaki du Hiztegi batuaren uneko bertsioan sartu ez diren baina bi alderdi hauetatik begiratuta sartu behar liratekeen hitzak biltzea eta gizarteratzea”.
OKERRAK: *ditzazket, *ditzazken, *ditzazkek, *ditzazke, *ditzazkegu, *ditzazkezu, *ditzazkezue, *ditzazkete
ZUZENAK: ditzaket, ditzaken, ditzakek, ditzake, ditzakegu, ditzakezu, ditzakezue, ditzakete.
Okerra: *hobe esanda
Okerra: *hobe esanda
Zuzenak: hobeto esanda, hobeki esanda
Ikus zer dioen Euskaltzaindiaren Hiztegiak hobe hitzari dagokion sarreraren amaieran:
Handituz joan da = Handitzen joan da
Bi egitura hauek zuzenak dira eta esanahi bera dute, zenbait hiztunek besterik uste badute ere. Hala ondorioztatzen da Euskaltzaindiaren Hiztegian joan aditzari dagokion sarrera kontsultatuta. Hauxe diote 7. adieran:
joan, joan, joaten 7 da ad. (Egintzaren jarraitutasuna adierazteko, osagarritzat beste aditz baten era burutua -z atzizkiaz edo era burutugabea hartzen duela). Harrabotsa areagotuz doa. Herri xehea galduz omen doa euskara. Zorrak gehitu ahala, dirutza urritzen zihoakigun.
Okerra: *Ordu batak dira
Zuzena: Ordu bata da
Halaxe adierazi zuen Euskaltzaindiak 35. araua: Orduak nola esan arauan. Gainerako orduetan, ordea, aditza pluralean erabiltzen da: Ordu biak dira, Hirurak dira, Laurak dira…
OKERRA: mozorratu
Zenbait hiztunek mozorratu aldaera erabili ohi dute. Hiztegietan ez dago jasoa, ordea, ezta Orotarikoan ere. Batean eta bestean jasota dagoen aldaera mozorrotu da. Hortaz, egokiagoa dirudi euskara batuan mozorrotu erabiltzea.
OKERRAK: *urtarrilaren 11a, *urtarrilaren 11ea, *urtarrilaren 11an, *urtarrilaren 11ean
Data idazteko garaian, 11 zenbakiak hamaika arazo sorrarazi ohi du.
Ea item hauetan zalantzarik duzun!
[gravityform id=”8″ title=”true” description=”true”]
Zalantzarik izan baduzu, jarrai ezazu sarrera hau irakurtzen.
2016a bisurtea izanen da
2016ak 366 egun izanen ditu, eta ez 365; hortaz, bisurtea izanen da.
Honatx Euskaltzaindiaren hiztegian bisurte hitzarekin egin duten sarrera:
bisurte iz. Ohikoek baino egun bat gehiago, otsailaren 29a, duen urtea. Bisurteetan bikoitz asko jaiotzen dira.
Okerrak: *-elaren irudipena, *-elaren berria, *-elaren ustea, *-elaren itxaropena…
Aitzakia, albiste, berri, damu, esperantza, froga, hitz, iritzi, irudipen, itxaropen, itxura, kezka,
konfiantza, kontu, marka, promesa, seinale, sentimendu, susmo, uste, zantzu, zurrumurru… eta horrelako izenek gobernatzen dituzten perpaus osagarrietan –eLAKO eta –eN atzizkiak erabiliko dira euskara batuan, eta inoiz ez -eLAREN.
Hona hemen zenbait adibide:
- Gutxi janda ere, asko jan dudan irudipena / jan dudalako irudipena izaten dut.
- Bihar lortuko dugun itxaropena / dugulako itxaropena daukat.
- Lan ona egiten duzuen seinalea / duzuelako seinalea da atzoko saria.
- Albiste horretan Donostian jangela soziala zabalduko duten zurrumurrua / dutelako zurrumurrua ere aipatzen da.