Kategoriaren artxiboa: Zuzeu.eus

Euskal Gaizkileak: Belateko lapurrak

-n -kargitaratuta
Erantzun

Beñat Hach Embarek / 2020-02-04 / 482 hitz

Euskal Herrian bidelapurren inguruan kontatzen den istorio basati eta gordinenetakoa da Belateko lapurrena. Mugimendu handia zegoen portu hartan, Iruñera iristeko edo Iruñetik kostalderantza. 1809 eta 1817 urte artean aritu ziren Belateko lapurrak lanean, mugimendu horretatik probetxua atera nahian, eta hamaika krimen burutu zituzten. Nafarroa mailan bide garrantzitsua zenez, bidaiariak babesteko talde bat sortu zen: Lantzeko Guardianoak. Zenoz anaiak, Juan Martin, Pedro Martin eta Pedro Esteban, eta laugarrena Juan Bautista Lantz, Zenoz anaien koinatua.

Jarraitu irakurtzen →

Pin parentala

-n -kargitaratuta
Erantzun

Josean Bueno / 2020-02-01 / 295 hitz

Azken egun hauetan Murtzian VOXek bultzatutako “pin parental” delakoak harrotu ditu hautsak. Zertan datzan azaltzea erraza da: eskola ordutegi barruan jarduera osagarri batzuetan gurasoek erabakitzeko eskubidea izango dute, esango dute beren seme-alabek jarduera horietan parte hartuko duten ala ez. Batez ere genero eta LGTBren inguruko kontuetan egiten diren ekintza hezigarriak daude jomugan. Askok altxatu dute ahotsa “pin” hori kritikatzeko, arrazoi osoz.

Jarraitu irakurtzen →

Klima-negazionismoa autoz dabil

-n -kargitaratuta
Erantzun

Jon Artetxe / 2020-01-24 / 518 hitz

Kutsadurak ez duela han inor hil, horixe zioen berriki Madrilgo Erkidegoko presidente Isabel Díaz Ayusok (PP), eta lasai geratu da. Díaz Ayusok jakin beharko luke European Heart Journal-en azken ikerketaren arabera Europar Batasunean 659.000 lagun hiltzen direla urtero kutsaduraren ondorioz; baita Europako Ingurumen Agentziaren arabera, Estatu espainolean 30.000 gizaki hiltzen direla urtero arazo berberagatik. Díaz Ayusoren eremura joanda, Madrilgo Erkidegora alegia, 3.000 hildako dira urtean. Herritarren bizi-kalitateak, eta horren barne osasunak, zeharo kezkatu behar lukete agintari politiko oro.

Jarraitu irakurtzen →

Lurrak hazi eta lurrak jan

-n -kargitaratuta
Erantzun

Ane Koskorrotza / 2019-12-18 / 481 hitz

Gaur egun ahoratzen dugun elikagai bakoitzak 5.000 kilometrotako ibilbidea egiten du, batez beste, gure erosketako saskira heldu aurretik. Duela 100 urte inguru, aldiz, datu hori 10 kilometro eskasekoa zen. Argi dago globalizazioak kontsumo ereduak eta ohiturak erabat aldarazi dituela. Izan ere, orain, gura dugun edozein jaki eskuratu dezakegu urte osoan zehar, udaberri zein negua izan. Marrubiak, esaterako, urteko edozein sasoitan saskiratu genitzake. Baina zentzuzkoa eta beharrezkoa al da desira dugun jaki oro eskuragarri izatea sasoia edozein dela ere? Eta bideragarria al da? Bada ez, ezin izan.

Jarraitu irakurtzen →

Greta Thunberg, antolatutako amarrua?

-n -kargitaratuta
Erantzun

Josean Bueno / 2019-12-12 / 346 hitz

Jakintsuak hatzamarraz ilargia erakusten duenean, ergela hatzamarrari begira geratzen da. Horrela dio aspaldiko aforismoak. Uste dut esaldiak ongi definitzen duela Greta Thunberg ekintzailearekin gertatzen ari dena: Gretak nahiko era argian adierazi du aldaketa klimatikoaren arazoaren larria, baina asko eta asko berari begira daude, bere ahotsak seinalatzen dituen arazoei arreta handirik jarri gabe. 

Jarraitu irakurtzen →

Kontsumoaren erronka

-n -kargitaratuta
Erantzun

Amatiño / 2019-11-26 / 287 hitz

Internetez erostea oso modernoa da, baina horren atzekaldean dago banatzailearen esplotazioa, iraunkortasunaren kontrako banaketa indibiduala, inguruko denden porrota eta eskubidetzat jotzen ditugun zerbitzu publikoak ordaintzeko, gure erakundeek zergak kobratu ezina.

Jarraitu irakurtzen →

Elkanoren bi bidaiak

-n -kargitaratuta
Erantzun

Joseba Aurkenerena / 2019-11-18 / x hitz

Ainitz idatzi eta eztabaidatu da Elkanoz, onerako eta txarrerako, eta gaur egun espainiarrak ari dira gizon honen irudia bereganatu nahian, heroi nazional moduko bat egiteko. Guk euskaldunok ezin dugu ahantzi Elkano euskalduna zela, eta, bere argi-ilun guztiekin, gure historiako pertsonaia esanguratsua dugula. Artikulu moduko hau Elkanoren aldeko aldarria da, itsasgizon eta abenturazale handi horren aldeko oroitzapenezko idatzia. Horratx!

Jarraitu irakurtzen →