Elikadura Aukeraketa: Munduari Begiratzeko Modu Bat

Josebe Blanco / 2019-02-18 / 954 hitz

Ez dakit zuek, baina ni bizia eta heriotzaren artean bizi naiz; edo, akaso, haiek nigan bizi dira; ala, beharbada, nirekin bizi dira; ala, agian, totum revolutum nahasi bat osatzen dugu. Ez dakit. Eta zuek, zuek haien artean, apopilo dituzuela, haiekin ala nahasian bizi zarete? Ala uste duzue bikote hori urrun duzuela? Bada, azken hori bada zure kasua, sentitzen dut, baina biziko bazara, heriotza behar ondo-ondoan. Gure biziraupena eta besteen heriotza guztiz lotuta daude, alferrik ukatu egingo dugu, berdin animalia izan edo landarea izan, bakarren bat hil egingo da guk mundualdi honetan jarraituko badugu.

Jarraitu irakurtzen

Hartzaren neguloa eta euskal inauteria

Joseba Aurkenerena / 2019-02-03 / 777 hitz

Herri guztiek beren animalia  totemikoak izan dituzte, eta euskaldunon artean hartza izan da mende luzeetan mirespen eta begirunea jaso dituena. Gure arbasoen gogoan hartza zen biziaren ametsa, etengabeko gurpil ibilkaria hobekien islatzen zituena. Neguan lotan gelditzen da udaberriaren zain, Amalur berberari gertatzen zaion bezalaxe, eta hartza esnatzean lurra esnatzen zaigu. Bere loaldi eta esnatzearekin urtero errepikatzen zaigun  biziaren zikloa irudikatuz.


Jarraitu irakurtzen

Ixtebe Pellot, Lapurdiko azken kortsarioa

Joseba Aurkenerena / 2019-01-27 / 838 hitz

Euskal marinelak sona handikoak izan ditugu beti, balea eta bakailao arrantzan aritu ziren luzaz, Islandiako eta Ternuako itsaso hormatuetan ibili ziren oso aspalditik eta beharra zutenean, sareak eta arpoiak utzi, eta ezpataz eta zizpoletaz armaturik, itsasontzi arrotzak erasotzeari eta barruan zeramaten guztia ebasteari ekiten zioten.  Bizkaiko, Gipuzkoako eta Lapurdiko portuak euskal itsaslapur eta kortsarioen habiak ziren. Horietako bat dugu Ixtebe Pellot hendaiarra, askoren ustez, Euskal Herriko azken kortsarioa izan zena.

Jarraitu irakurtzen

Munduko immigrazio tasa altuena eta arrazista, kapitalista eta matxistenak

Mikel Agirre / 2018-12-31 / 353 hitz

Kapitalismo basatiaren, arrazismo agerikoaren eta benetako matxismo handiena dagoen tokia zein da? Europa? Estatu Batuak? Vaticano? Errusia?

Jarraitu irakurtzen

Bizitza pribatuaren aireratzea

Ainhoa Larrañaga / 2019-01-24 / 283 hitz

Pantailak gure egunerokoan ezinbesteko tresna bihurtu dira. Mugikorrak, ordenagailuak eta tabletak ia gorputzeko edozein atalek adinako garrantzia hartu dute. Gazteek eta ez hain gazteok orduak ematen ditugu sare sozialetan; aurrez aurreko bizitzari gaina hartu dio bizitza birtualak.

Jarraitu irakurtzen

Euskal inauteria, udaberriko ekinozioa eta lurraren iratzartzea

Joseba Aurkenerena / 2019-01-20 / 1627 hitz

Gure arbaso zaharrek, laborantzatik bizi zirenez gero, gogoeta sakona egin zuten urteaz, urtaroez, egunaren eta gauaren txandatzeaz, biziaren gurpilaz, eguzkiak urtean zehar egiten duen ibilbideaz, ilargiaren aldiez, egutegiaz, emankortasunaz, jainko eta jainkosez…  Eta horrela urtaroen banatzaile diren solstizio eta ekinozioetan euren jai erritual handiak ezarri zituzten. Jai horietan naturarekin biziki lotuak ziren dibinitateak gurtzen zituzten: In edo –Inko-, Egu, Eki, Ilargi… eta jai hauek horien ohorez burutzen zituzten. Eguzkiaren besta handia udako solstizioaren inguruan izaten zen, eguzki jaioberriaren besta neguko solstizioan eta In jainkoaren besta udaberriko ekinozioan. Horrela izaki, hainbat adituren ustez, inauteria azaltzeko dugu lehen hitza, INOTE litzateke, eta In jainkoaren garaia esan nahiko luke (In-o- +  -te).

Jarraitu irakurtzen

Txillardegi, euskara batuaren aita

Jean Louis Davant / 2019-01-16 / 394 hitz

Txillardegiri etiketa bat jartzekotan, poliaintzindaria zela erran nezake, zeren aitzindaria izan zen lauzpabost alorretan: frankismo denborako abertzale berria, sozialista librea, Iparraldekoen lagun goiztiarra, idazle polifazetikoa, bide berrien urratzailea.

Jarraitu irakurtzen