Kategoriaren artxiboa: Kultura
Balearen arrantza Ternua eta Kanada aldean
zuzeu.eus / 2023-10-29 / Joseaba Aurkenerena / 1191 hitz
Eta baleari jarraituz, Irlandatik eta Islandiatik urrunduz, euskal baleazaleak Groenlandiara iritsi ziren, eta hortik Ternua eta Kanada aldera. Noiz gertatu zen hori? Historialari batzuen arabera euskaldunak Ternuara 1375ean iritsi ziren eta sekretupean mantendu zuten hango lur eta itsasoetan lasai ederrean balearen eta bakailaoaren ustiaketan jarduteko. Lur haiek aipatzen zituztenean Uharte Mamuak edo Uharte Sekretuak deitzen zieten, beste inolako zehazkizunik eman gabe. Beste historialari batzuek diotenez 1412an iritsi ziren baleazale baionarrak lehen aldiz Ternua aldera. Bada teoria bat erraiten duena euskaldunak izan zirela lur haietan ziren bikingoen azken koloniak birrindu zituztenak.
Jarraitu irakurtzenGabriel Aresti: poesia mailutzat
BERRIA ikasgela / 2023-10-17/ 916 hitz
Urriaren 14ean bete dira 90 urte Gabriel Aresti jaio zela. XX. mendeko euskal idazlerik garrantzitsuenetariko bat izan zen. Poesia mailu batekin konparatzen zuen Arestik, euskaldunen kontzientzia lokartua kolpatu eta iratzarri nahi zuelako. Harri eta Herri da bere liburu ezagunenetakoa.
Jarraitu irakurtzenRemigia Etxarren, Argako erregina
BERRIA ikasgela / 2023-06-16 / 572 hitz
Estefania de Paz aktoreak liburu batean jaso du Remigia Etxarren funanbulista ezezagunari (Iruñea, 1853-1921) buruz idatzitako antzezlana: La reina del Arga (Argako erregina). Ahanzturari aurre egin behar izan dio aktoreak, lehen mailako artista haren bidea ezezaguna baita gehienentzat.
Jarraitu irakurtzenBi monje, bi zeta-har eta bi inperio
ARGIA aldizkaria / Nagore Irazustaberrena / 304 hitz
Txina, duela 4.700 urte. Si-Ling-Chi printzesari zeta-har bat erori omen zitzaion te berotan eta hala deskubritu omen zuen zeta egiteko prozesua. Konfuziok jasotako kondaira honek adierazten du Txinan Antzinaroan hasi zirela zeta ekoizten eta mendetan eutsiko ziotela sekretuari.
Jarraitu irakurtzenAstegunak
Joan Mari Irigoien / Metak eta kometak/ Elkar argitaletxea / 11. or.
Jarraitu irakurtzenEzkabako Gotorlekuko iheslariak, 1938
Los fugados de Ezkaba 1938 / 414 hitz
1938ko maiatzaren 22an, Espainian Gerra Zibila hasi eta handik ia bi urtera, Ezkabako Gotorlekutik –San Kristobaleko Fortea ere deitzen zaio eta Iruñetik hurbil dago–, Errepublikarekiko leialak ziren 795 presok ihes egin zuten Frantziako mugara iristeko asmoz. Halako ihesaldirik ez da izan Europako historia osoan.
Jarraitu irakurtzen