Svetlana Savitskaya (1948), paseoan espazioan barna

Uxue Razkin / 2020-10-16 / 667 hitz

Espaziora egindako bidaiak mintzagai direnean, Julio Verneren Lurretik ilargira eleberria gogoratzen dute askok. 1865. urtea zen, abenduaren lehena, egun gogoangarria, jaurtigaiak hamarrak eta berrogeita sei minutu eta berrogei segundotan abiatu behar zuen. “Bagoi itxurako” ibilgailu hartan, espazioa zeharkatu eta Ilargia ezagutzeko ametsa zuten hiru gizon zihoazen.

Jarraitu irakurtzen

Munduko ekosistemen % 30 berreskuratuta % 70 murriztu daiteke espezieen desagerpena

Aitziber Agirre Ruiz de Arkaute / 2020-10-15 / 443 hitz

Larrialdi klimatikoaren eta biodibertsitate-galeraren auziek ekosistemak berreskuratzeko apustu globala eskatzen dute. Globala eta bi helburuak modu bateratuan aintzat hartzen dituena, hamabi herrialdetako zientzialariek Nature aldizkarian argitaratutako ikerketaren arabera. Munduan lehentasunez berreskuratu beharreko eremuak identifikatzea ezinbestekoa dela diote, kalkulatu baitute, haietako  % 30 berreskuratuta, aurreikusitako espezieen desagertzeen % 70 ekidin eta Industria Iraultzatik atmosferan metatutako karbonoaren erdia xurgatuko litzatekeela.

Jarraitu irakurtzen

Giza bizarra

Juan Ignacio Pérez Iglesias / 2020-09-16 / 520 hitz

Inoiz galdetu al diozu zeure buruari zergatik duen pauma arrak halako isatsa? Ikusgarria da benetan, emearena baino askoz handiagoa eta koloretsuagoa. Zer hautespen presiok eragin du halako zerbait, hain handia, deigarria eta kolorez betea? Zaila da tamaina horretako apaingarri bat mantentzea, eta zailtasun hori beste behar batzuk betetzearen kalterako da.

Jarraitu irakurtzen

Musikak ez zaitu adimentsuago bihurtuko, baina, nori axola zaio?

Juanma Gallego / 2020-09-03 / 660 hitz

Musika ikastea eta gaitasun kognitiboen hobetzea lotu dituzte zenbait ikerketek, eta oso zabalduta dago musikak adimena bultzatzen duela dioen ideia. Gaiari buruz egin den azken berrikuspenak, ordea, bestelako ikuspegia eman du.

Jarraitu irakurtzen

Zientzia eta sasizientzia

Josu Lopez Gazpio / 2020-05-20 / 1055 hitz

Zientzia prozedura bat da, ondorio jakin batzuetara iristeko metodoa. Ondorio horiek Unibertsoan gertatzen diren fenomenoak azaltzeko balio izaten dute eta, horrela, metodo zientifikoari esker, pixkanaka, munduari buruzko ezagutzak lortzen ditugu. Badira, alabaina, ebidentzietan oinarritzen ez diren ideiak. Neurri batean, zientzia bera ere dena modu arrazionalean azaldu daitekeela pentsatzeko uste dogmatikoan oinarritu daiteke, zenbaitetan. Litekeena da guztia arrazionalki azaltzea posible ez izatea, baina, horrek ez du bidezko egiten ebidentzien aurka doana.

Jarraitu irakurtzen

Testatu, jarraitu, bakartu

Ana Galarraga / 2020-05-15 / 409 hitz

Azterketa serologikoen arabera, Euskal Herriko populazioaren zati txiki batek baino ez ditu antigorputzak SARS-Co-V-2 birusarekiko (%5ek baino gutxiagok). Horrek esan nahi du gehiengoak ez duela babesik COVID-19aren aurrean, eta, beraz, prebentzio-neurriak arintzearekin batera, izurria berpizteko arriskua dago.

Jarraitu irakurtzen

Clara Immerwahr (1870-1915): Fritz Haberri aurre egin zion kimikaria

Uxue Razkin / 2020-05-14 / 733 hitz

1915ean, kapitain izendatu berritan, Fritz Haber zientzialaria gerrara abiatu zen egun berean, Clara Immerwahr kimikariak bere buruari tiro egin zion, bularrean, bere senarraren pistola erabiliz. Goiz hartan, Haber, zirkinik egin gabe, frontera joan zen bere hamahiru urteko semea etxean bakarrik utziz. Hura izan zen, tiro-hotsa entzun ostean, bere ama laguntzera joan zen bakarra; Haberrek, aldiz, ez zuen emazteari buruz ezer jakin nahi, ez zuen astirik galduko traidore batekin.

Jarraitu irakurtzen