Izotz-kristalen zientzia

Leire Sangroniz, Ainara Sangroniz / 2021-01-13 / 728 hitz

Azken egunotan elurra mara-mara aritu da Euskal Herriko txoko askotan. Elur malutak izotz-kristal multzoez osatuta daude. Forma geometriko eder eta harrigarriak osatzen dituzte, artelan bat balira bezala. Baina nola osatzen dira kristal hauek? Zergatik osatzen dituzte horren geometria konplexuak? Hurrengo lerroetan horretaz mintzatuko gara.

Jarraitu irakurtzen

Internet erabiltzearen aztarna ekologikoa

Manex Garaio Mendizabal / 2020-12-24 / 938 hitz

Ingurugiroarekiko kezka gero eta zabalduago dago jendartean, bizi dugun klima aldaketaren larritasuna areagotuz doan heinean. Tamalez, ohikoa denez, berandu erreakzionatzen ari gara eta gainera adostutako aldaketen eragina txikia da. Kutsadura jarduerak zerrendatzean ohikoa da gasolina bidezko garraioa (izan autoak, hegazkinak zein beste edozein) edota industria aipatzea baina, zein da Internet erabiltzean uzten dugun aztarna?

Jarraitu irakurtzen

Saihestu, ahal baduzu, aulkia eta sofa

Juan Ignacio Perez Iglesias / 2021-01-19 / 534 hitza

Jarduera fisikorik ezak ondorio kaltegarriak ditu osasunean, kutsakorrak ez diren zenbait gaixotasun izateko arriskua areagotzen duelako. Gaixotasun kardiobaskularrak, 2. motako diabetesa eta zenbait motatako minbiziak izateko probabilitatea handiagoa da jarduera fisikorik egiten ez duten pertsonen artean. Jarduera fisikorik eza, beraz, heriotza goiztiar batzuen eragilea da; hori modu esanguratsuan murriztuko balitz, bizi-itxaropena zortzi hilabete igoko litzateke, batez beste, gizateria osoarentzat.

Jarraitu irakurtzen

Nahieran entrenatzearen xarma

Zihara Jainaga Larrinaga / 2020-12-09 / 940 hitz

Duela hogei urte inguru sortu zen, baina konfinamenduan ugaritu egin dira Calistenia, Street Workout eta antzeko parkeetan edota kaleko gimnasioetan aritzen direnak. Gero eta erabiltzaile gehiago dituzte. Aire librean eta taldean entrenatu ahal izatea nabarmendu dute zenbait erabiltzaile eta prestatzailek.

Jarraitu irakurtzen

Elizabeth Garrett Anderson (1836-1917): Medikuntzaren erreinuko giltzak jaso zituen emakume

Uxue Razkin / 2020-11-20 / 805 hitz

Zeharkaezinak diruditen ateetatik igarotzeko gai zen Elizabeth Garrett Anderson. Bai, dohain berezia zuen, orotariko giltza moduko bat izango balitz bezala. Esan dezagun horiek irekitzeko ahalmena bazuela baina egiari zor, ez zuen erraz izan. Haren garaiko bidegabekeria handienetako bati aurre egin behar izan zion, alegia, unibertsitateetan ikasi nahi zuten emakumeei betoa jartzeari. Elizabethek bere azalean sufritu zuen hori: medikua izateko ikasi nahi zuen, eta asko eskatzea ez bazen, haren ikaskideen begirada harroak jasan behar izan gabe.

Jarraitu irakurtzen

Alu “perfektuaren” diktaduraren aurka

Jaione Dagdrommer / 2020-11-20 / 210 hitz

Pornografiak, iragarkiek edo zenbait marrazki bizidunek aurkakoa esaten badigute ere ez dago bulba prototipikorik. Uniformetasunaren diktadurak, genital femenino obalatu ilegabeak saldu nahi izan dizkigu.

Jarraitu irakurtzen