Hizkuntza, eskubide eta berme

Edurne Elizondo / 2018-05-25 / 948 hitz

Tuterakoa naiz, euskalduna. Batxilergora arteko ikasketak euskaraz egin ditut; Iruñera etorri, eta gaztelaniaz ikasi behar dut Erizaintza; halabeharrez, ordea. Etsigarria da”. Amaia Muelarenak dira hitzak. Nafarroako Parlamentuan erran zituen, joan den astean, Erizaintzako ikasketak euskaraz jar ditzatela eskatzeko egindako agerraldian. Fakultateko ikasleen erdiak dira euskaldunak, eta martxan jarri dira, NUP Nafarroako Unibertsitate Publikoari eta Nafarroako Gobernuari exijitzeko Erizaintza euskaraz irakasteko urratsak egin ditzatela.

Jarraitu irakurtzen

Eskizofreniaren eta kalamuaren arteko lotura argitu dute

Edu Lartzanguren / 2018-05- 25 / 137 hitz

Kalamuaren THC osagaia eta nerabezaroan garaturiko eskizofrenia lotzen dituen mekanismoa identifikatu du, lehen aldiz, EHUko ikertzaile talde batek. «Beti lotu izan dira biak, baina ez genekien nola», esan du Leire Uriguen ikerketaren zuzendariak. Saguei eman diete THCa denbora luzez, eta hor ikusi dute gaiak asko kitzikatzen duela serotoninaren 2A errezeptorea. Ikertzaileek uste dutenez, errezeptore horretan dago eskizofreniaren eldarnioen jatorria gizakietan.

Jarraitu irakurtzen

Kalamua: kea eta aukera

Edu Lartzanguren / 2018-05-25 / 1037 hitz

Lidl supermerkatu kateak marihuana ‘light’-a salgai jarri du Suitzan. Kalamua normaltzeko joera dago munduan, oro har, eta industria indartsu bat sortzen ari da. Euskal Herrian bada mugimendua, baina legea oztopo handia da.

Jarraitu irakurtzen

Koska bat lagunkoiago

Maialen Unanue Irureta / 2018-05-23 / 1071 hitz

Herri eta hiriak zaharrentzat erosoago izateko egiten dira Hiri Lagunkoiak proiektuak: euren egunerokoan traba direnak identifikatu eta konponbideak bilatzea da helburua, aktiboki zahartu ahal izateko. Zerikusia du herri eta hiriguneen egiturarekin, baina baita gizarteak eurekin duen jarrerarekin ere.

Jarraitu irakurtzen

Erosi berri duzun arropa garbitu al duzu?

Josu Lopez Gazpio / 2018-05-22 / 612 hitz

Arropa berria garbitu egin behar da. Hori dio zientziak. Dendan sartu eta arropa berria erostean burutik pasa dakigukeen azken gauza da ehunen artean gordeta mikroorganismo pila egon daitekeela, baina, izatez, halaxe da. Erosi dugun galtza berria hainbat bezeroek probatuko zuten eta berriro ere esekigailuan utziko zuten kolorea ez zutelako atsegin edo handiegia zelako. Bada, erosi dugun jantzi berria pentsa daitekeena baino jende gehiagok jarri du gainean eta, zientziak dioenez, garbiketa sakon bat beharrezkoa izango da mikroorganismoak kentzeko -edo, murrizteko behinik behin, izan ere, inoiz ez dira guztiz desagertu.

Jarraitu irakurtzen

Lokatzak gordetako ihesa

Ion Orzaiz / 2018-05-22 / 632 hitz

Gaur beteko da Ezkabako ihesaldiaren 80. urteurrena. Igandean, Txinparta elkarte memorialistak omenaldia egin zien kartzela frankistatik ihes eginiko 800 presoei.

Jarraitu irakurtzen

Gaitzak eta bazterketak jota

Edurne Elizondo / 2018-05-18 / 1086 hitz

Ez digute jaramonik egiten. Gutxi gara, eta, gaixo eta emakume gisa, tratu txarra ematen digute. Genero kontua da! Ozen erran behar dugu, kexatu, eta ikusgarri bilakatu”. Fibromialgia, neke kronikoaren sindromea, sentsibilitate kimiko anizkoitza eta elektrohipersentsibilitatea dutenen nazioarteko eguna izan zen larunbata, eta, gaitz horien berri emateko, Unrest dokumentala bistaratu zuten Frida elkarteko kideek, larunbatean bertan, Iruñean. Ikusle batenak dira hasierako hitzak; neke kronikoaren sindromea duen emakume batenak. Gaitz hori du filma zuzendu duen Jennifer Break ere, eta ordu eta erdiko lanean jaso ditu hura sufritzen dutenen egunerokoan gaitzak dituen ondorioak; bai eta eritasunak, batez ere, emakumeak jotzeak duen eragina ere.

Jarraitu irakurtzen