Gaur egun jarrera kontzeptuak gizarte psikologian garai batean izan zuen zentralitatea ez duen arren, interesgarria da jarreren eta jokabideen arteko harremanaz ditugun usteak aztertzea. Izan ere, haur eta nerabeengan ikusten ditugun jokabide batzuk automatikoki lotu ohi ditugu beren jarrerekin ("Ez du euskara erabiltzen, beraz, ez du motibaziorik"), lotura zuzen hori egiteko oinarri askorik ez badago ere.
2c. Jarrerak eta jokabideak
Ados zaude beheko esaldiekin?
Feedbacka
Gezurra
Esaldia gezurra da. Izan ere, gure jokabideak inkoherenteak izan daitezke gure jarrerekiko. Adibidez, ez da arraroa euskararen aldeko jarrera izan baina gutxi erabiltzea.
Feedbacka
Egia
Egia da, tentsio horri disonantzia deitzen zaio eta pertsonak, gure kasuan hiztunak, oreka edo kontsonantzia berreskuratzen saiatuko da. Bi aukera dauzka: jokabideak aldatzea (euskara gehiago erabiltzea, adibidez) edo jarrerak moldatzea (euskararekiko atxikimendua apaldu).
Feedbacka
Gezurra
Esaldia ez da zuzena; izan ere, hiztunak ezin dio ihes egin kanpokoaren eraginari, komunikazio baldintzei, alegia. Esan daiteke jokabide linguistikoen kausak gehiago daudela kanpoan pertsonaren baitan baino.
Feedbacka
Egia
Egia da, portaerak gidatzen baitu jarrera eta ez alderantziz. Beraz, esan daiteke jendeak bere burua, bere jokabidea, zuritzeko behar duena sinesten duela.
Feedbacka
Gezurra
Ez da hala. Batzuetan ez gara ohartzen presio egoeran ez ditugula aurretik genituen jarrerak aldatzen, kontrakoa, sendotu eta finkatu egiten ditugula. Hori nabarmena da nerabe eta gazteen kasuan. Hortaz, jarrera aldaketa errazago gertatuko da subjektuak uste badu dauden aukeren artean erabakitzeko ahalmena duela.
Feedbacka
Gezurra
Ez da egia. Askotan gizartean dauden arau eta eredu kontrajarrien artean aukeratu behar izateak sortzen du disonantzia eta, beraz, tentsio psikologikoa.
Gai honetan sakondu nahi izanez gero, ikusi Eduardo Apodaka. Harremanak, praktikak eta afektuen zirimolak hitzaldiaren zati bat (4:17-12:00).
Jarraian Esther Mugertzak 2015-16 ikasturtean Eskola Hiztun Bila jardunaldietan ikasleen atxikimendua eta hizkuntza jarrerak lantzeko irakasleen praktiketan oinarritutako orientabide zehatzak eta lagungarriak ematen ditu.
Ikusi bideoa eta erantzun galderak.
Esther Mugertza. Atxikimendua gelan.
Ondoko lizentziak babestua Creative Commons: aitortu-PartekatuBerdin 4.0 Lizentzia